Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
To, jakie nazwisko możesz wybrać dla swojego dziecka w Holandii, zależy od waszej sytuacji.
Możecie wspólnie wybrać nazwisko matki, drugiej matki lub ojca dla swojego pierwszego dziecka. Wszystkie kolejne dzieci otrzymają automatycznie wybrane nazwisko.
Nazwisko możesz wybrać przed urodzeniem dziecka lub w trakcie zgłoszenia urodzenia dziecka. Oboje rodzice muszą się wtedy udać do urzędu gminy, aby odnotować wybór danego nazwiska. Jeśli ojciec dziecka musi najpierw je uznać, nazwisko może być wybrane przy uznaniu ojcostwa.
Nie wybrałeś nazwiska lub nie dokonałeś wyboru na czas? Wtedy prawo określa, jakie nazwisko automatycznie otrzyma twoje dziecko w Holandii:
Rodzice będący w związku małżeńskim lub zarejestrowani partnerzy
Mężczyzna i kobieta
Jeśli jesteście małżeństwem lub jesteście w zarejestrowanym związku partnerskim, twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko ojca.
Chcesz, aby twoje dziecko nosiło nazwisko matki? W tej sytuacji musicie oboje to zgłosić w gminie przed lub w trakcie rejestracji urodzenia dziecka.
Dwie kobiety
Jeśli jesteście w związku małżeński jako dwie kobiety lub posiadacie zarejestrowany związek partnerski, obowiązują następujące zasady:
- Matka jest w ciąży z nieznanym dawcą. Twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko drugiej matki. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy druga matka automatycznie staje się legalnym rodzicem po urodzeniu. W tym celu osoba rejestrująca dziecko w urzędzie stanu cywilnego (zwykle druga matka) musi złożyć zaświadczenie od Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting.
Jeśli chcecie, aby wasze dziecko nosiło nazwisko matki, która urodziła dziecko, musicie to razem zgłosić w gminie. - Matka jest w ciąży ze znanym dawcą, a druga matka rozpoznaje dziecko. Twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko matki, która urodziła dziecko.
Chcesz, aby twoje dziecko nosiło nazwisko drugiej matki? Musicie to razem zgłosić w gminie.
Dwóch mężczyzn
Kiedy rodzi się dziecko, zawsze jest matka. Macierzyństwo może się skończyć tylko poprzez adopcję. W przypadku adopcji możesz wybrać nazwisko swojego pierwszego dziecka. Odbywa się to w sądzie. Kolejne dzieci będą miały takie samo nazwisko jak twoje pierwsze dziecko.
Rodzice, którzy nie są małżeństwem ani zarejestrowanymi partnerami
Twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko matki. Jeśli chcesz, aby twoje dziecko nosiło nazwisko ojca lub drugiej matki, ojciec lub druga matka muszą uznać dziecko. Przy uznaniu dziecka możecie oboje wybrać nazwisko dziecka.
Nazwisko dwuczłonowe dziecka
Od 1 stycznia 2024 r. w Holandii możesz również nadać swojemu pierwszemu dziecku nazwiska obojga rodziców, jeśli urodziło się ono 1 stycznia 2024 r. lub później. Możesz jednak wybrać nie więcej niż dwa nazwiska. Wybrane nazwisko dwuczłonowe będzie również obowiązywało w stosunku do waszych później urodzonych dzieci.
Dodatkowo, jeśli najstarsze dziecko urodziło się 1 stycznia 2016 r. lub później, rodzice mogą też skorzystać z tego prawa (rozwiązanie przejściowe). Oznacza to, że rodzice mogą wybrać dwuczłonowe nazwisko również dla kolejnych dzieci urodzonych 1 stycznia 2024 r. lub później.
Jak widzisz to, jakie nazwisko możesz wybrać dla swojego dziecka w Holandii, zależy nie tylko od prawa, ale również od Twojej decyzji i podjętych kroków. Warto więcej już w trakcie ciąży zastanowić się nad tą kwestią.
Poniżej sprawdzisz, gdzie możesz zalogować się przy użyciu DigiD. Za jego pośrednictwem różne organizacje sprawdzają kim jesteś. Jeśli chcesz przeglądać, zmienić swoje dane lub załatwić sprawę przez internet, musisz zalogować się przy pomocy DigiD. Używają go urzędy, jak również organizacje wykonujące zadania urzędowe. Są to między innymi:
- Organizacje rządowe, takie jak UWV, SVB czy Urząd Skarbowy,
- Gminy i Prowincje,
- Szpitale, kliniki, apteki, a także ubezpieczyciele zdrowotni.
W Holandii istnieją 3 sposoby na to, jak zdobyć obywatelstwo holenderskie:
- Automatycznie – obywatelstwo holenderskie może uzyskać dziecko, którego jedno z rodziców jest Holendrem w chwili urodzenia. Dziecko również uzyska obywatelstwo holenderskie poprzez jego uznanie przez obywatela Holandii, jak i adopcję.
- Procedura opcjonalna (optieprocedure) – jeśli należysz do specjalnej grupy określonej w prawie, możesz starać się o holenderskie obywatelstwo poprzez procedurę opcjonalną (opcję) – optieprocedure.
- Naturalizacja (naturalisatie) – jeśli nie kwalifikujesz się do procedury opcji, możesz zostać obywatelem holenderskim poprzez naturalizację. Procedura ta trwa zwykle krócej niż 1 rok, a maksymalnie 2 lata.
Wszelkie informacje na temat tego, jak zdobyć obywatelstwo holenderskie znajdziesz na stronie ind.nl. Warunki, jak również cały proces procedury opcji i naturalizacji oraz spis wymaganych dokumentów znajdziesz w broszurze przygotowanej przez ind.nl.
Rząd niderlandzki przechowuje różnorodne dane dotyczące osób. Administracja ta nazywa się Basisregistratie Personen (Podstawowy rejestr osób), czyli BRP. Każda gmina w Niderlandach prowadzi ewidencję swoich mieszkańców we własnej administracji. Wszystkie 355 gmin tworzą razem jedną dużą bazę: BRP.
Z danych tych korzysta wiele organizacji w tym organy podatkowe, UWV, fundusze emerytalne i wiele innych. Jeśli dane ulegną zmianie w BRP, są one automatycznie przekazywane organizacjom, które je potrzebują. Aby zapewnić aktualność i dokładność tych danych, mieszkańcy Niderlandów powinni zgłaszać do gminy zmiany swojej sytuacji osobistej (np. przeprowadzka).
W Holandii wyróżnia się następujące rodzaje podstawowego ubezpieczenia zdrowotnego (Basisverzekering):
Naturapolis
Przy tym ubezpieczeniu zdrowotnym możesz wybierać tylko spośród świadczeniodawców, którzy zawarli umowę z twoim ubezpieczycielem zdrowotnym. Gdy skorzystasz z usługi medycznej, ubezpieczyciel zapłaci za nią bezpośrednio świadczeniodawcy. Jeśli chciałbyś udać się do konkretnego dostawcy opieki zdrowotnej, sprawdź, czy ma on umowę z twoim ubezpieczycielem zdrowotnym. Jeśli nie, to warunki polisy ubezpieczeniowej określają, czy i ile musisz za daną usługę zapłacić. Istnieje również ubezpieczenie naturapolis z jeszcze mniejszym wyborem konkretnych dostawców usług – Budgetpolis.
Restitutiepolis
Wykupując to ubezpieczenie, będziesz mieć możliwość wybrania dostawcy usług medycznych, jakiego chcesz. Twoja usługa medyczna zostanie opłacona przez ubezpieczyciela bez względu na to, czy posiada on umowę z jej dostawcą. Czasami jednak ubezpieczyciel może udowodnić, że ta sama opieka jest znacznie tańsza u wszystkich innych świadczeniodawców. W tej sytuacji będziesz musiał dopłacić za nią określoną kwotę.
Combinatiepolis
Jest to połączenie dwóch powyższych ubezpieczeń w jednym pakiecie. W przypadku niektórych usług możesz wybrać tylko dostawców posiadających umowę z ubezpieczycielem, a w przypadku innych usług otrzymasz zwrot kosztów za usługi u wszystkich dostawców bez konieczności posiadania umowy z twoim ubezpieczycielem.