Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Jeżeli pracownik tymczasowy ponownie wykonuje pracę w tej samej agencji pracy tymczasowej bezpośrednio po fazie A i 2 lub w ciągu kolejnych 6 miesięcy, przechodzi on do fazy B lub lub fazy 3 w Holandii.
W fazie B lub 3 w Holandii praca odbywa się w oparciu o jedną lub więcej umów o pracę na czas określony. Faza ta trwa maksymalnie 3 lata. W ciągu tych 3 lat można zawrzeć maksymalnie 6 umów na czas określony, które nie prowadzą do zawarcia umowy o pracę na czas nieokreślony. Wszystkie te umowy zawarte na czas określony wygasają automatycznie (z mocy prawa) z końcem uzgodnionego okresu. Możesz uzgodnić z agencją pracy przedłużenie umowy. Jeśli nic nie zostało ustalone, a ty kontynuujesz pracę po dacie zakończenia umowy, oznacza to, że twoja umowa została w sposób automatyczny przedłużona.
Rozwiązanie umowy przed upływem jej terminu zakończenia jest zawsze możliwa, chyba że umowa stanowi inaczej. Agencja pracy również musi mieć ważny powód zwolnienia pracownika. Jeżeli umowa o pracę tymczasową na czas określony zostanie rozwiązana przedwcześnie, ustawowy okres wypowiedzenia rozpoczyna się następnego dnia roboczego. Umowa kończy się po upływie okresu wypowiedzenia. W przypadku pracowników tymczasowych ustawowy okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc, chyba że uzgodniono inaczej na piśmie.
Jeśli masz umowę na 6 miesięcy lub dłużej, agencja pracy musi poinformować Cię na piśmie, czy rozwiąże lub przedłuży Twoją umowę. Musi to zrobić nie później niż 1 miesiąc przed końcem umowy. W przeciwnym razie przysługuje Ci odszkodowanie (aanzegvergoeding). Jednak jeśli twoja umowa nie ma określonej daty jej zakończenia, takie odszkodowanie nie przysługuje.
Jeśli posiadasz umowę o pracę w Holandii z agencją pracy tymczasowej na okres 4 tygodni (lub krócej), wypowiedzenie przed przed końcem tej umowy nie jest możliwe.
Jeżeli przerwa pomiędzy poszczególnymi umowami trwa dłużej niż 6 miesięcy, liczenie rozpoczyna się od fazy A lub 1 i 2.
Pracownik tymczasowy w fazie B i 3 w Holandii ma prawo do ciągłej wypłaty co najmniej 100% swojego ostatniego zarobionego wynagrodzenia za ustaloną (minimalną) liczbę godzin w trakcie umowy o pracę, jeśli przez jakiś czas nie będzie dla niego pracy. Musi on jednak przyjąć inną zaproponowaną przez agencję pracę. Jeżeli pracownik odmówi, wygasa jego prawo do pracy alternatywnej i dalszej wypłaty wynagrodzenia. Wynagrodzenie za każde zlecenie ustalane jest na podstawie obowiązującego wynagrodzenia zleceniodawcy. Obejmuje ono również wszystkie dodatki, które otrzymują stali pracownicy zatrudniającego.
Pracownicy tymczasowi, którzy ukończyli 21. rok życia i znajdują się w fazie B lub 3, mają obowiązek uczestniczyć w programie emerytalnym plus.
W przypadku choroby pracownika tymczasowego agencja pracy tymczasowej musi w dalszym ciągu wypłacać 90% wynagrodzenia w pierwszym roku i 80% w drugim roku niezdolności do pracy.
Zorgverzekering to ubezpieczenie od kosztów leczenia w Holandii, czyli ubezpieczenie zdrowotne. Jest ono obowiązkowe. Jeśli pracujesz lub mieszkasz w Holandii, musisz wykupić ubezpieczenie zdrowotne jak najszybciej, w ciągu 4 miesięcy od przybycia do Holandii. Ubezpieczenie to pokrywa koszty podstawowej opieki zdrowotnej. Są to na przykład: wizyta u lekarza rodzinnego, wizyta w szpitalu czy wykupienie lekarstw w aptece.
Istnieją dwa rodzaje ubezpieczenia zdrowotnego w Holandii:
Basisverzekering – obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne,
Anvullende verzekering – nieobowiązkowe ubezpieczenie dodatkowe.
Poniżej znajdziesz informacje o tym, jak ubiegać się o władzę rodzicielską w Holandii czyli ouderlijk gezag. Jeśli nie jesteś w związku małżeńskim lub zarejestrowanym związku partnerskim z matką dziecka i uznałeś dziecko przed 1 stycznia 2023 roku, nie otrzymasz automatycznie władzy rodzicielskiej. Bez władzy rodzicielskiej, zgodnie z prawem, nie masz wpływu na wychowanie swojego dziecka. Nie możesz również działać jako jego przedstawiciel prawny. Przedstawiciel prawny podejmuje decyzje np. za osobę niepełnoletnią, która zgodnie z prawem nie jest jeszcze w stanie podejmować decyzji samodzielnie. Wraz z władzą rodzicielską otrzymujesz szereg praw i obowiązków.
Władza rodzicielska oznacza, że rodzic(e) prawny(i) jest(są) odpowiedzialny(i) za wychowanie i opiekę nad dzieckiem. Aby ubiegać się o władzę rodzicielską nad uznanym dzieckiem, musicie wspólnie złożyć wniosek do sądu o przyznanie władzy rodzicielskiej. Można to zrobić przez internet lub pisemnie.
Jak ubiegać się o władzę rodzicielską w Holandii przez internet
Aby móc złożyć wniosek drogą elektroniczną, musicie spełniać następujące warunki:
Masz burgerservicenummer (BSN) swojego dziecka.
Oboje rodzice mogą zalogować się do formularza za pomocą DigiD.
Twoje dziecko musi być zarejestrowane w Holandii w Podstawowym Rejestrze Osób (BRP).
Oboje rodzice mieszkają w tej samej gminie w Holandii.
Jak ubiegać się o władzę rodzicielską w Holandii pisemnie
Aby złożyć wniosek w formie pisemnej, potrzebne są następujące dokumenty:
Oryginał odpisu lub wyciągu z aktu urodzenia:
- który stwierdza uznanie dziecka,
- z potwierdzeniem, że dokument jest urzędowy,
- który jest nie starszy niż 3 miesiące.
Kopie ważnych dokumentów tożsamości obojga rodziców
Wypełniony formularz Formulier aanvraag gezamenlijk gezag.
Wypełnij formularz i wyślij go do sądu wraz z kompletem dokumentów. Może to być dowolny sąd w Holandii, o ile dziecko mieszka w Holandii.
Jeśli spełniacie wszystkie warunki, w ciągu 2 tygodni otrzymacie wyciąg z „Gezagsregister”. Od tego momentu będziecie sprawować wspólną władzę rodzicielską nad dzieckiem.
Poniżej dowiesz się jakie są konsekwencje uznania dziecka w Holandii. Uznając dziecko stajesz się jego prawnym rodzicem. Otrzymasz wówczas szereg praw i obowiązków:
- Między Tobą a twoim dzieckiem powstaje stosunek prawny (rodzinny);
- Jeśli uznajesz dziecko po 1 stycznia 2023 roku, otrzymasz automatycznie wspólną władzą rodzicielską z matką dziecka. Jeśli zrobiłeś to przed 1 stycznia 2023 i chcesz być pełnoprawnym rodzicem dziecka, musisz dodatkowo złożyć wniosek o władzę rodzicielską. Więcej informacji >>
- Musisz utrzymywać dziecko do ukończenia przez nie 21 roku życia;
- Ty i dziecko stajecie się nawzajem prawnymi spadkobiercami;
- Możesz wybrać razem z matką nazwisko swojego dziecka w momencie jego uznania;
- Dziecko może otrzymać twoje obywatelstwo. Jeśli ojciec uznający dziecko ma obywatelstwo niderlandzkie, dziecko automatycznie uzyskuje jego obywatelstwo. Aby tak się stało, dziecko musi być uznane zanim skończy 7 lat. Jeśli dziecko ma więcej niż 7 lat, musisz wykazać, że jesteś biologicznym rodzicem dziecka w ciągu roku od jego uznania.
Urlop macierzyński w Holandii trwa conajmniej 16 tygodni. Jako kobieta w ciąży masz prawo do od 4 do 6 tygodni urlopu macierzyńskiego ciążowego i co najmniej 10 tygodni urlopu macierzyńskiego porodowego. Sama możesz decydować, kiedy pójdziesz na urlop macierzyński. Jednak nie później niż na 4 tygodnie przed dniem następującym po wyznaczonym terminie porodu.
Przed porodem przysługuje ci urlop i zasiłek macierzyński ciążowy, który rozpoczyna się od 6 do 4 tygodni przed dniem następującym po wyznaczonym terminie porodu. Te 2 tygodnie, pomiędzy 6 a 4 tygodniem nazywane są okresem elastyczności. Jeśli wykorzystasz mniej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego ciążowego, pozostałość zostanie doliczona do urlopu porodowego.
Po porodzie masz prawo do co najmniej 10 tygodni urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego porodowego. Masz jednak obowiązek skorzystać z co najmniej 6 kolejnych tygodni urlopu zaraz po porodzie. Pozostałą ilość dni możesz rozłożyć w czasie 30 tygodni. Należy omówić to z pracodawcą w ciągu 3 tygodni od rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego porodowego.
Jeśli jesteś w ciąży mnogiej, masz prawo do co najmniej 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego ciążowego ustalasz samodzielnie na 10 do 8 tygodni przed dniem następującym po wyznaczonym terminie porodu. Te 2 tygodnie, pomiędzy 10 a 8 tygodniem nazywane są okresem elastyczności. Po porodzie masz prawo do co najmniej 10 tygodni urlopu macierzyńskiego porodowego. Jeśli zdecydujesz się kontynuować pracę w okresie elastyczności lub urodzisz przed wyznaczonym dniem porodu, niewykorzystane dni urlopu macierzyńskiego ciążowego zostaną doliczone do urlopu macierzyńskiego porodowego. Gdy urodzisz dzieci w późniejszym terminie niż ten wyznaczony, twój urlop macierzyński ciążowy zostanie przedłużony aż do momentu porodu. Tym samym twój urlop macierzyński łącznie będzie trwał dłużej niż 20 tygodni.
Te same zasady dotyczą kobiety prowadzące działalność gospodarczą. W miejsce zasiłku macierzyńskiego otrzymują one Świadczenie ZEZ bezpośrednio od UWV.
Gdy po porodzie Twoje dziecko przebywa dłużej niż 7 dni w szpitalu, twój urlop macierzyński w Holandii może zostać przedłużony (o maksymalnie 10 tygodni). Poinformuj o tym swojego pracodawcę i poproś szpital o zaświadczenie. W tym zaświadczeniu powinna być podana informacja, że twoje dziecko przebywa w szpitalu i jak długo. Powinno ono również zawierać twoją datę urodzenia i numer BSN. Zaświadczenie przekaż pracodawcy, a on następnie prześle je do UWV. Gdy zasiłek macierzyński w Holandii otrzymujesz od UWV bezpośrednio, gdyż przed ciążą nie pracowałaś i otrzymywałaś zasiłek chorobowy lub dla bezrobotnych, prześlij UWV wypełniony formularz ‘Aanvragen verlenging WAZO-uitkering bij ziekenhuisopname van uw pasgeboren kind’ razem z zaświadczeniem ze szpitala. W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą należy przesłać formularz ‘Aanvragen verlenging ZEZ-uitkering bij ziekenhuisopname van uw pasgeboren kind’, jak również zaświadczenie ze szpitala.
UWV sprawdzi o ile dni twój urlop może być przedłużony i zawiadomi Ciebie o swojej decyzji.