Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
Kalendarz
z najważniejszymi datami i terminami w Holandii
Wakacje szkolne
Święta i dni wolne od pracy
Terminy wypłat zasiłków, dodatków i emerytur
Inne…
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Konsekwencje braku ubezpieczenia zdrowotnego w Holandii mogą być bardzo kosztowne.
1. Jeśli się nie ubezpieczysz, CAK zarejestruje cię jako osoba nieubezpieczona. Otrzymasz list od CAK z wiadomością o obowiązku zawarcia ubezpieczenia. Od tego momentu masz 3 miesiące, aby wykupić ubezpieczenie zdrowotne lub podać przyczynę braku obowiązku ubezpieczenia od kosztów leczenia.
2. Gdy tego nie zrobisz, otrzymasz karę grzywny w kwocie 472,25€ (2023 r.).
3. Jeśli w ciągu 3 miesięcy od pierwszej kary w dalszym ciągu się nie ubezpieczysz, otrzymasz ponownie karę grzywny w kwocie 472,25€.
4. Karę należy zapłacić w ciągu 6 tygodni od jej otrzymania. Jeśli nie jesteś w stanie jej zapłacić, masz możliwości rozłożenia należności na 3 miesięczne raty.
5. Po dwóch karach pieniężnych CAK sam zgłosi cię do ubezpieczyciela zdrowotnego, u którego cię ubezpieczy na następne 12 miesięcy. Po zawarciu ubezpieczenia przez CAK otrzymasz polisę jak również jej warunki od wybranego ubezpieczyciela. Nie musisz opłacać składki za ubezpieczenie zdrowotne z mocą wsteczną. W okresie, w którym się nie ubezpieczyłeś, sam opłacasz koszty opieki medycznej.
6. CAK będzie przez 12 miesięcy potrącał składkę za ubezpieczenie z twoich dochodów lub zasiłku. Jeśli nie posiadasz stałych dochodów, otrzymasz przelew (acceptgiro) z kwotą do zapłaty od Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB).
7. Składka jest ustalana rocznie i w roku 2023 wynosi 157,42€ miesięcznie.
8. Przez 12 miesięcy będziesz ubezpieczony u ubezpieczyciela zdrowotnego, u którego zostałeś zarejestrowany. Po tych 12 miesiącach nie możesz od razu wykupić ubezpieczenia zdrowotnego u innego ubezpieczyciela. Jest to możliwe dopiero od 1 stycznia następnego roku. Pierwsze 12 miesięcy składkę płacisz dla CAK, a po tym czasie na konto ubezpieczyciela.
Więcej informacji znajdziesz na oficjalnej stronie internetowej CAK.
Konsekwencje braku ubezpieczenia zdrowotnego w Holandii mogą mieć postać opłaty za koszty wykorzystanej opieki zdrowotnej, jak również grzywny.
Poniżej znajdziesz informacje na temat jak i gdzie zgłosić urodzenie dziecka w Holandii. Sposób zgłoszenia zależy od tego, gdzie dziecko się urodziło: w Holandii czy w Polsce.
Dziecko urodzone w Holandii
Urodzenie dziecka należy zgłosić w urzędzie gminy, w której się ono urodziło w terminie 3 dni od dnia narodzin. Jeśli Twoje dziecko urodziło się w szpitalu, musisz zarejestrować poród w gminie, w której znajduje się szpital. W przypadku, gdy matka dziecka jest zameldowana w tej gminie, dziecko otrzyma automatycznie burgerservicenummer (BSN). Jeśli nie, BSN zostanie nadane przez gminę, w której matka dziecka jest zameldowana. Na podstawie zgłoszonych danych zostanie sporządzony akt urodzenia dziecka.
Zgłoszenie urodzenia dziecka w gminie w Holandii jest bezpłatne. Jeśli jednak chcesz otrzymać oficjalny odpis aktu urodzenia, musisz uiścić dodatkową opłatę. Jeśli chcesz wyrobić polski paszport i numer PESEL dla swojego dziecka, najlepiej odrazu poprosić o wielojęzyczny międzynarodowy odpis aktu urodzenia (Meertalig internationaal uittreksel van de geboorteakte). Taki odpis jest uznawany przez polskie urzędy i nie wymaga tłumaczenia na język polski.
Poniższy harmonogram przedstawia dni, w których zgodnie z prawem można zarejestrować urodzenie dziecka. Możesz również zgłosić poród w samym dniu urodzenia (jeśli gmina jest w ten dzień otwarta).
| Dzień, w którym dziecko się urodziło | Dzień, w którym musisz zgłosić urodzenie dziecka |
| niedziela | poniedziałek, wtorek lub środa |
| poniedziałek | wtorek, środa lub czwartek |
| wtorek | środa, czwartek lub piątek |
| środa | czwartek, piątek lub poniedziałek |
| czwartek | piątek lub poniedziałek |
| piątek | poniedziałek lub wtorek |
| sobota | poniedziałek lub wtorek |
Jeśli w okresie, w którym musisz zarejestrować poród, przypada święto państwowe, okres ten zostanie przedłużony o 1 dzień. Święta państwowe to: Wielki Piątek, Wielkanoc, Wniebowstąpienie Pańskie, Pięćdziesiątnica, Dzień Króla, Dzień Wyzwolenia i Boże Narodzenie.
W niektórych gminach w Holandii możesz również zarejestrować narodziny swojego dziecka przez internet. Jednak tylko ojciec lub matka dziecka może dokonać zgłoszenia online. Sprawdź na stronie internetowej swojej gminy, czy jest to możliwe.
Jeśli spóźnisz się z rejestracją urodzin dziecka, urzędnik zgłasza to do Prokuratury (Openbaar Ministerie – OM). Możesz zostać ukarany grzywną. Wysokość kary ustala prokuratura.
Dziecko urodzone w Polsce
Gdy Twoje dziecko urodziło się w Polsce, należy najpierw zgłosić jego urodzenie w Polsce, we właściwym urzędzie stanu cywilnego (USC) w gminie, w której się urodziło. Możesz to zrobić osobiście w urzędzie lub przez internet. Więcej informacji na temat tego, jak zgłosić urodzenie dziecka w Polsce znajdziesz na oficjalnej stronie urzędowej.
Kierownik urzędu zarejestruje urodzenie dziecka, przekaże ci jego numer PESEL oraz wystawi akt urodzenia dziecka. Pamiętaj, aby przy tym poprosić o międzynarodowy odpis aktu urodzenia w językach obcych, który będzie potrzebny do zgłoszenia narodzin dziecka w Holandii. Następnie musisz jak najszybciej zarejestrować urodziny dziecka w Holandii, w gminie, w której mieszkasz. Twoja gmina przetworzy dane osobowe twoje i twojego dziecka w Bazie Danych Osobowych (BRP).
Jeśli posiadasz niderlandzkie obywatelstwo, możesz również zlecić zamianę zagranicznego aktu urodzenia na holenderski w wydziale Landelijke Taken w gminie Haga. Wyrobienie holenderskiego aktu urodzenia nie jest obowiązkowe. Będzie jednak przydatne, gdy ty lub twoje dziecko będziecie potrzebować kopii w przyszłości. Wtedy nie musisz prosić o kopię w Polsce. Możesz o odpis poprosić online w gminie Haga. Jest to kopia polskiego aktu urodzenia opatrzona pieczęcią i podpisem urzędnika stanu cywilnego.
Przed wizytą w danej gminie odwiedź jej stronę internetową lub zadzwoń i dowiedz się, jak i gdzie zgłosić urodzenie dziecka w Holandii w twojej gminie.
To jak starać się o urlop macierzyński i zasiłek macierzyński w Holandii, zależy od twojej sytuacji.
Jesteś zatrudniona
Jeśli pracujesz i jesteś w ciąży, poinformuj o tym swojego pracodawcę. Zrób to nie później niż 3 tygodnie przed planowaną pójściem na urlop macierzyński. Najlepiej zgłosić to jak najwcześniej. Dzięki temu Ty i Twój pracodawca nadal będziecie mieli czas na uzgodnienie szczegółów Twojej nieobecności.
Twój pracodawca może poprosić cię o zwangerschapsverklaring. Jest to oświadczenie Twojego lekarza rodzinnego, ginekologa lub położnej stwierdzające, że jesteś w ciąży i kiedy przypada termin porodu. Zachowaj to oświadczenie w swojej administracji. W razie kontroli, UWV może o nie poprosić do 1 roku od daty zakończenia zasiłku macierzyńskiego.
Twój pracodawca w twoim imieniu złoży wniosek o zasiłek macierzyński (WAZO-uitkering) w UWV w Holandii. Zrobi to maksymalnie na 4 i minimum 2 tygodnie przed datą rozpoczęcia Twojego urlopu macierzyńskiego. Możesz uzgodnić z pracodawcą, komu będzie wypłacane świadczenie. Zazwyczaj zasiłek jest wypłacany przez UWV pracodawcy, a ten dalej wypłaca ci pensję. Czasami wygodniej jest, jeśli UWV przekaże świadczenie bezpośrednio Tobie. Na przykład, jeśli Twoje zatrudnienie zakończy się w trakcie Twojego urlopu macierzyńskiego. Wtedy UWV wypłaca zasiłek raz w tygodniu bezpośrednio na Twoje konto.
Pobierasz zasiłek z UWV
Jeśli jesteś w ciąży i pobierasz zasiłek dla bezrobotnych (WW-uitkering), zasiłek chorobowy (Ziektewet-uitkering) lub loongerelateerde uitkering (WGA) masz prawo do urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego w Holandii. Dotyczy to również następujących sytuacji:
- Jesteś dobrowolnie ubezpieczona na mocy ustawy o zasiłkach chorobowych;
- Termin porodu przypada w ciągu 10 tygodni od zakończenia pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub zasiłku chorobowego;
- Twoja umowa o pracę tymczasową wygasa, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia;
- Zostaniesz zwolniona, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia;
- Zwalniasz się z pracy, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia.
Jeżeli pobierasz zasiłek WAO, Wajong, IVA, dodatek do wynagrodzenia lub świadczenie uzupełniające (WGA), Twoje świadczenie będzie kontynuowane na normalnych zasadach. Nie będziesz wówczas otrzymywać oddzielnego zasiłku macierzyńskiego.
To, jak starać się o urlop i zasiłek macierzyński w Holandii w UWV, zależy od rodzaju świadczenia, które pobierasz:
- zasiłek dla bezrobotnych:
Wniosek o zasiłek macierzyński możesz złożyć przez Mijn UWV.
- inne świadczenie:
O wniosek o zasiłek macierzyński w Holandii można ubiegać się wyłącznie telefonicznie (UWV Telefoon Werknemers), od 4 tygodnia przed pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego. W trakcie rozmowy należy poprosić o formularz 'Aanvraag WAZO-uitkering’, w którym należy podać termin porodu i dzień rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego. Następnie należy go wysłać do UWV. Nie trzeba wysyłać zaświadczenia o ciąży (zwangerschapsverklaring). Należy jednak je zachować w razie kontroli UWV do 1 roku po zakończeniu wypłaty świadczenia.
Prowadzisz własną działalność gospodarczą
O świadczenie ZEZ możesz poprosić przez Mijn UWV w zakładce Zwangerschapsuitkering, poprzez podanie wymaganych informacji. Wniosek złóż nie później niż 2 tygodnie przed urlopem macierzyńskim. Możesz również złożyć wniosek do 1 roku wstecz. Wówczas możesz otrzymać niższe świadczenie.
Status wniosku możesz sprawdzić na stronie Mijn UWV. Znajdziesz tam między innymi:
- datę, kiedy UWV otrzymało wniosek o zasiłek;
- przewidywany termin, w którym UWV poinformuje Cię, czy otrzymasz zasiłek macierzyński;
- przewidywaną datę rozpoczęcia świadczenia.
W ciągu 4 tygodni od rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego otrzymasz pismo od UWV z decyzją o przyznaniu świadczenia. Twój pracodawca otrzyma kopię tego dokumentu. Pamiętaj, że od momentu złożenia wniosku o świadczenia z UWV masz szereg obowiązków.
Poniżej znajdziesz zasady dotyczące spożywania, sprzedawania i kupowania alkoholu w Holandii. Aby ograniczyć problematyczne spożywanie alkoholu, rząd podejmuje różne działania:
- Supermarkety, sklepy monopolowe i sklepy internetowe mogą oferować maksymalnie 25% rabatu na napoje alkoholowe.
- Sprzedawcy detaliczni nie mogą sprzedawać alkoholu osobom poniżej 18 roku życia. Dotyczy to również np. kawiarni, stołówek sportowych i festiwali.
- Osoba sprzedająca alkohol ma obowiązek sprawdzić wiek kupującego.
- Zamawiając alkohol przez Internet, kupujący musi aktywnie wskazać, że ma ukończone 18 lat. Sprzedający musi podać, że wiek kupującego zostanie sprawdzony przy dostawie.
- Nieletnim nie wolno spożywać alkoholu w miejscach publicznych.
- Osobom dorosłym dostarczającym alkohol nieletnim w miejscach publicznych grozi kara grzywny.
- Menedżerowie w firmach cateringowych i sklepach monopolowych muszą być wpisani do Rejestru Higieny Społecznej. Wymóg ten dotyczy także np. świetlic i stołówek klubów sportowych, w których serwowany jest alkohol.
- Telewizja i radio nie mogą nadawać reklam alkoholu w godzinach od 6:00 do 21:00.
- Bycie pijanym w miejscach publicznych jest karalne. Podobnie jak zakłócanie porządku publicznego. Ponadto zabrania się podawania alkoholu osobie wyraźnie pijanej.
- Kierowcy pojazdów takich jak samochody osobowe, motocykle, skutery, łodzie oraz rowerzyści mogą mieć maksymalnie 0,5 promila alkoholu we krwi.
- Kierowcy, którzy niedawno uzyskali prawo jazdy, mogą mieć maksymalnie 0,2 promila alkoholu we krwi.
Leki przepisane przez lekarza rodzinnego lub specjalistę są zazwyczaj refundowane w ramach ubezpieczenia podstawowego. To, ile kosztują lekarstwa w Holandii, zależy od kilku czynników:
Refundacja przez ubezpieczyciela zdrowotnego
Większość ubezpieczycieli refunduje tylko najtańszy wariant leków z tą samą substancją czynną. Czasami ubezpieczyciel refunduje także inny wariant leku. Na przykład, jeśli masz reakcję alergiczną na lek, który jest refundowany. Ubezpieczyciel zdrowotny z góry określa, który wariant leku zrefunduje. Dlatego ważne jest, aby wybrać ubezpieczenie zdrowotne najbardziej dopasowane do swoich potrzeb. Więcej informacji na temat refundacji leków znajdziesz w swojej polisie ubezpieczeniowej.
Eigen bijdrage, czyli wkład własny
Ten sam lek może różnić się ceną ze względu ma markę. Aby zapobiec refundacji lekarstw o różnych cenach, rząd określa maksymalną refundację za dany lek z ubezpieczenia podstawowego. Jeśli cena leku jest wyższa niż ta refundacja, musisz dopłacić. To jest wkład własny, czyli eigen bijdrage. Aby pokryć dodatkowy wkład własny, możesz wykupić u niektórych ubezpieczycieli dodatkowe ubezpieczenie.
Od 2019 r. płacisz maksymalnie 250 euro na rok jako wkład własny za leki. Ten maksymalny wkład własny obowiązuje do 31 grudnia 2021 r.
Jeśli stosujesz leki, które nie są w całości lub częściowo refundowane, koszty te nie wliczają się do maksymalnego wkładu własnego w wysokości 250 euro. Za te leki w całości musisz zapłacić sam.
Eigen risico – ryzyko własne
Ubezpieczyciel refunduje lekarstwa z podstawowego pakietu ubezpieczenia zdrowotnego. Za leki, które są objęte ubezpieczeniem podstawowym płacisz również eigen risico. Jeśli nie wykorzystałeś jeszcze swojego ryzyka własnego, możesz otrzymać rachunek od ubezpieczyciela za otrzymane leki. Firma ubezpieczeniowa może sama zdecydować, czy za dany lek musisz zapłacić eigen risico.
Ile kosztują lekarstwa w Holandii oraz informacje o refundacji leków znajdziesz na stronie Medicijnkosten.nl. Tutaj dowiesz się:
- czy twój lek jest objęty podstawowym ubezpieczeniem zdrowotnym;
- które koszty liczą się do eigen risico;
- jaki może być twój wkład własny;
- czy istnieje tańszy odpowiednik w pełni refundowany przez ubezpieczenie zdrowotne.