Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Jeśli Twój pracodawca nie przestrzega układu zbiorowego pracy, możesz z nim o tym porozmawiać. CAO w Holandii to porozumienia pomiędzy organizacjami pracodawców i pracowników. Dlatego też powinieneś spróbować znaleźć rozwiązanie wspólnie z pracodawcą, jeśli istnieją różnice zdań dotyczące układów zbiorowych pracy. Jeśli to nie pomoże, możesz uzyskać pomoc na przykład u Juridisch Loket, związku zawodowego lub adwokata.
Jeśli pracujesz przez agencję pracy tymczasowej (uitzendbureau), możesz poprosić o pomoc Stowarzyszenie SNCU.
To, jakie nazwisko możesz wybrać dla swojego dziecka w Holandii, zależy od waszej sytuacji.
Możecie wspólnie wybrać nazwisko matki, drugiej matki lub ojca dla swojego pierwszego dziecka. Wszystkie kolejne dzieci otrzymają automatycznie wybrane nazwisko.
Nazwisko możesz wybrać przed urodzeniem dziecka lub w trakcie zgłoszenia urodzenia dziecka. Oboje rodzice muszą się wtedy udać do urzędu gminy, aby odnotować wybór danego nazwiska. Jeśli ojciec dziecka musi najpierw je uznać, nazwisko może być wybrane przy uznaniu ojcostwa.
Nie wybrałeś nazwiska lub nie dokonałeś wyboru na czas? Wtedy prawo określa, jakie nazwisko automatycznie otrzyma twoje dziecko w Holandii:
Rodzice będący w związku małżeńskim lub zarejestrowani partnerzy
Mężczyzna i kobieta
Jeśli jesteście małżeństwem lub jesteście w zarejestrowanym związku partnerskim, twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko ojca.
Chcesz, aby twoje dziecko nosiło nazwisko matki? W tej sytuacji musicie oboje to zgłosić w gminie przed lub w trakcie rejestracji urodzenia dziecka.
Dwie kobiety
Jeśli jesteście w związku małżeński jako dwie kobiety lub posiadacie zarejestrowany związek partnerski, obowiązują następujące zasady:
- Matka jest w ciąży z nieznanym dawcą. Twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko drugiej matki. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy druga matka automatycznie staje się legalnym rodzicem po urodzeniu. W tym celu osoba rejestrująca dziecko w urzędzie stanu cywilnego (zwykle druga matka) musi złożyć zaświadczenie od Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting.
Jeśli chcecie, aby wasze dziecko nosiło nazwisko matki, która urodziła dziecko, musicie to razem zgłosić w gminie. - Matka jest w ciąży ze znanym dawcą, a druga matka rozpoznaje dziecko. Twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko matki, która urodziła dziecko.
Chcesz, aby twoje dziecko nosiło nazwisko drugiej matki? Musicie to razem zgłosić w gminie.
Dwóch mężczyzn
Kiedy rodzi się dziecko, zawsze jest matka. Macierzyństwo może się skończyć tylko poprzez adopcję. W przypadku adopcji możesz wybrać nazwisko swojego pierwszego dziecka. Odbywa się to w sądzie. Kolejne dzieci będą miały takie samo nazwisko jak twoje pierwsze dziecko.
Rodzice, którzy nie są małżeństwem ani zarejestrowanymi partnerami
Twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko matki. Jeśli chcesz, aby twoje dziecko nosiło nazwisko ojca lub drugiej matki, ojciec lub druga matka muszą uznać dziecko. Przy uznaniu dziecka możecie oboje wybrać nazwisko dziecka.
Nazwisko dwuczłonowe dziecka
Od 1 stycznia 2024 r. w Holandii możesz również nadać swojemu pierwszemu dziecku nazwiska obojga rodziców, jeśli urodziło się ono 1 stycznia 2024 r. lub później. Możesz jednak wybrać nie więcej niż dwa nazwiska. Wybrane nazwisko dwuczłonowe będzie również obowiązywało w stosunku do waszych później urodzonych dzieci.
Dodatkowo, jeśli najstarsze dziecko urodziło się 1 stycznia 2016 r. lub później, rodzice mogą też skorzystać z tego prawa (rozwiązanie przejściowe). Oznacza to, że rodzice mogą wybrać dwuczłonowe nazwisko również dla kolejnych dzieci urodzonych 1 stycznia 2024 r. lub później.
Jak widzisz to, jakie nazwisko możesz wybrać dla swojego dziecka w Holandii, zależy nie tylko od prawa, ale również od Twojej decyzji i podjętych kroków. Warto więcej już w trakcie ciąży zastanowić się nad tą kwestią.
Następujące osoby mogą zgłosić urodzenie dziecka w gminie w Holandii:
matka, ojciec lub druga matka dziecka,
osoba, która była obecna przy porodzie (znajoma, dziadek lub babcia, położna itd.),
właściciel mieszkania lub domu, w którym dziecko się urodziło,
kierownik szpitala lub przychodni, w którym dziecko się urodziło lub upoważniony do tego pracownik,
jeżeli nie ma nikogo, kto może zgłosić dziecko, burmistrz gminy. Burmistrz wyznacza do tego urzędnika.
Poniżej dowiesz się, kto może otrzymać rentę rodzinną w Holandii i jakie warunki dana osoba musi spełnić, aby mieć do niej prawo.
Jako wdowa lub wdowiec z dziećmi do 18 roku życia możesz mieć prawo do renty rodzinnej. Lub jeśli jesteś niezdolny do pracy i straciłeś partnera. Dzieci mają prawo do renty rodzinnej w przypadku śmierci obojga rodziców. Obowiązują jednak dodatkowe warunki.
Zmarł twój partner
Otrzymasz rentę rodziną (Anw-uitkering), jeśli w dniu śmierci partnera:
Opiekujesz się dzieckiem poniżej 18 roku życia, które z tobą mieszka, lub
Jesteś niezdolny/a do pracy minimalnie w 45%
tylko wtedy, gdy:
Twój partner był ubezpieczony na mocy holenderskiej ustawy Anw. Z reguły każdy, kto mieszka lub pracuje w Holandii, jest ubezpieczony na mocy ustawy Anw. Są jednak wyjątki. Więcej informacji znajdziesz na oficjalnej stronie SVB również w języku polskim: https://www.svb.nl/pl/anw/co-to-jest-renta-rodzinna-anw/ubezpieczenie-na-mocy-ustawy-anw
nie osiągnąłeś jeszcze ustawowego wieku emerytalnego AOW.
Zmarł twój były partner
Aby otrzymać rentę rodzinną po zmarłym byłym partnerze, należy spełniać takie same warunki jak przy śmierci partnera oraz dodatkowo:
W dniu rozwodu oraz w chwili śmierci byłego partnera były spełnione warunki do otrzymania renty Anw, oraz
Twój były partner był zobowiązany do płacenia alimentów na Ciebie w dniu swego zgonu. Nie ma znaczenia, czy faktycznie otrzymałeś te alimenty.
To, kto może otrzymać rentę rodzinną Anw w Holandii, zależy nie tylko od powyższych warunków. Pod uwagę brane są także między innymi dochody osoby starającej się o zasiłek, jak również jej sytuacja mieszkalna.
Osoby mieszkające lub pracujące poza Holandią muszą spełnić dodatkowe warunki. Znajdziesz je w języku polskim na stronie SVB.
Oboje rodzice dziecka zmarli
Dziecko staje się sierotą, jeśli oboje rodzice dziecka zmarli. Sierota otrzyma rentę dla sierot (wezenuitkering) tylko wtedy, gdy rodzic, który zmarł jako ostatni, był ubezpieczony na podstawie Anw. Rodzic był zwykle ubezpieczony, jeśli mieszkał lub pracował w Holandii.
Dziecko do 16 roku życia nie musi spełniać żadnych dodatkowych warunków. Zmieni się to, gdy sierota skończy 16 lat. Renta dla sieroty kończy się zawsze, gdy dziecko osiągnie wiek 21 lat.
Dodatkowe warunki dla dzieci w wieku od 16 do 21 lat znajdziesz na stronie internetowej SVB w języku polskim: https://www.svb.nl/pl/anw/kiedy-przysluguje-ci-prawo-do-renty-rodzinnej-anw/dziecko-zostalo-sierota.
To jak złożyć wniosek o kindgebonden budget w Holandii, czyli dodatek do rodzinnego na dziecko, zależy od tego, czy otrzymujesz już inny zasiłek. Jeśli masz prawo do zasiłku rodzinnego i otrzymujesz już inny zasiłek, jak na przykład zorgtoeslag lub huurtoeslag od belastingdienst, nie musisz składać wniosku o dodatek na dziecko. Belastingdienst wypłaci ci dodatek automatycznie. Wiadomość o przyznanym dodatku otrzymasz listownie.
Jeśli jednak nie otrzymujesz jeszcze żaden zasiłek od belastingdienst, możesz złożyć wniosek o kindgebonden budget przez Mijn toeslagen.
Jak złożyć wniosek o kindgebonden budget w Holandii, czyli dodatek na dziecko przez Mijn toeslagen?
- Zaloguj się na Mijn toeslagen za pomocą DigiD.
- Po zalogowaniu na Mijn toeslagen na górze po lewej stronie znajdziesz wykaz wszystkich możliwych zasiłków i dodatków.
- Przy „Kindgebonden budget” kliknij „Aanvragen”.
- Wypełnij potrzebne informacje na każdej stronie. Aby zaakceptować daną stronę, kliknij „Akkoord”. Twoje odpowiedzi zostaną zapisane i zostaniesz przekierowany na kolejną stronę.
- Po wypełnieniu wszystkich stron kliknij „Akkoord en verzenden”. W ten sposób twój wniosek o kindgebonden budget, czyli dodatek do zasiłku rodzinnego w Holandii zostanie złożony.
- Zwykle w ciągu 5 tygodni otrzymasz wiadomość o wysokości zasiłku o nazwie „Voorschotbeschikking” na stronie Mijn toeslagen. Wiadomość znajdziesz w zakładce „Mijn beschikkingen”. Pismo to otrzymasz również listownie i na swoją skrzynkę Berichtenbox na MijnOverheid.