Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
To jakie zmiany należy zgłaszać pobierając rentę rodzinną w Holandii, zależy od tego, czy mieszkasz w Holandii, czy poza nią.
Gdy w trakcie pobierania renty rodzinnej twoja sytuacja się zmieni, może się zmienić również jej wysokość. Może się ona zmniejszyć lub zwiększyć. Dlatego należy powiadomić Sociale Verzekeringsbank o zmianie w ciągu 4 tygodni. Jeżeli mieszkasz poza Holandią, należy zgłosić zmianę w ciągu 6 tygodni. Jeśli tego nie zrobisz lub zgłosisz zmianę za późno, możesz zostać ukarany grzywną lub karę finansową.
Jakie zmiany należy zgłaszać pobierając rentę rodzinną w Holandii? Są to między innymi:
Zmiany w twojej sytuacji osobistej lub twojego dziecka;
Zmiany w Twoich dochodach;
Dochody z działalności gospodarczej lub dochody spoza Holandii;
Dochody z pracy lub zasiłków;
Emigracja z Holandii;
Niezdolność do pracy;
Osadzenie w więzieniu, areszcie lub umieszczenie w więziennym zakładzie psychiatrycznym.
Więcej informacji na temat zmian, jakie należy zgłaszać w trakcie pobierania renty rodzinnej, znajdziesz w języku polskim na oficjalnej stronie Sociale Verzekeringsbank: https://www.svb.nl/pl/anw/prawa-i-obowiazki/zmiany-ktore-nalezy-zglaszac.
To jak starać się o urlop macierzyński i zasiłek macierzyński w Holandii, zależy od twojej sytuacji.
Jesteś zatrudniona
Jeśli pracujesz i jesteś w ciąży, poinformuj o tym swojego pracodawcę. Zrób to nie później niż 3 tygodnie przed planowaną pójściem na urlop macierzyński. Najlepiej zgłosić to jak najwcześniej. Dzięki temu Ty i Twój pracodawca nadal będziecie mieli czas na uzgodnienie szczegółów Twojej nieobecności.
Twój pracodawca może poprosić cię o zwangerschapsverklaring. Jest to oświadczenie Twojego lekarza rodzinnego, ginekologa lub położnej stwierdzające, że jesteś w ciąży i kiedy przypada termin porodu. Zachowaj to oświadczenie w swojej administracji. W razie kontroli, UWV może o nie poprosić do 1 roku od daty zakończenia zasiłku macierzyńskiego.
Twój pracodawca w twoim imieniu złoży wniosek o zasiłek macierzyński (WAZO-uitkering) w UWV w Holandii. Zrobi to maksymalnie na 4 i minimum 2 tygodnie przed datą rozpoczęcia Twojego urlopu macierzyńskiego. Możesz uzgodnić z pracodawcą, komu będzie wypłacane świadczenie. Zazwyczaj zasiłek jest wypłacany przez UWV pracodawcy, a ten dalej wypłaca ci pensję. Czasami wygodniej jest, jeśli UWV przekaże świadczenie bezpośrednio Tobie. Na przykład, jeśli Twoje zatrudnienie zakończy się w trakcie Twojego urlopu macierzyńskiego. Wtedy UWV wypłaca zasiłek raz w tygodniu bezpośrednio na Twoje konto.
Pobierasz zasiłek z UWV
Jeśli jesteś w ciąży i pobierasz zasiłek dla bezrobotnych (WW-uitkering), zasiłek chorobowy (Ziektewet-uitkering) lub loongerelateerde uitkering (WGA) masz prawo do urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego w Holandii. Dotyczy to również następujących sytuacji:
- Jesteś dobrowolnie ubezpieczona na mocy ustawy o zasiłkach chorobowych;
- Termin porodu przypada w ciągu 10 tygodni od zakończenia pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub zasiłku chorobowego;
- Twoja umowa o pracę tymczasową wygasa, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia;
- Zostaniesz zwolniona, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia;
- Zwalniasz się z pracy, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia.
Jeżeli pobierasz zasiłek WAO, Wajong, IVA, dodatek do wynagrodzenia lub świadczenie uzupełniające (WGA), Twoje świadczenie będzie kontynuowane na normalnych zasadach. Nie będziesz wówczas otrzymywać oddzielnego zasiłku macierzyńskiego.
To, jak starać się o urlop i zasiłek macierzyński w Holandii w UWV, zależy od rodzaju świadczenia, które pobierasz:
- zasiłek dla bezrobotnych:
Wniosek o zasiłek macierzyński możesz złożyć przez Mijn UWV.
- inne świadczenie:
O wniosek o zasiłek macierzyński w Holandii można ubiegać się wyłącznie telefonicznie (UWV Telefoon Werknemers), od 4 tygodnia przed pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego. W trakcie rozmowy należy poprosić o formularz 'Aanvraag WAZO-uitkering’, w którym należy podać termin porodu i dzień rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego. Następnie należy go wysłać do UWV. Nie trzeba wysyłać zaświadczenia o ciąży (zwangerschapsverklaring). Należy jednak je zachować w razie kontroli UWV do 1 roku po zakończeniu wypłaty świadczenia.
Prowadzisz własną działalność gospodarczą
O świadczenie ZEZ możesz poprosić przez Mijn UWV w zakładce Zwangerschapsuitkering, poprzez podanie wymaganych informacji. Wniosek złóż nie później niż 2 tygodnie przed urlopem macierzyńskim. Możesz również złożyć wniosek do 1 roku wstecz. Wówczas możesz otrzymać niższe świadczenie.
Status wniosku możesz sprawdzić na stronie Mijn UWV. Znajdziesz tam między innymi:
- datę, kiedy UWV otrzymało wniosek o zasiłek;
- przewidywany termin, w którym UWV poinformuje Cię, czy otrzymasz zasiłek macierzyński;
- przewidywaną datę rozpoczęcia świadczenia.
W ciągu 4 tygodni od rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego otrzymasz pismo od UWV z decyzją o przyznaniu świadczenia. Twój pracodawca otrzyma kopię tego dokumentu. Pamiętaj, że od momentu złożenia wniosku o świadczenia z UWV masz szereg obowiązków.
Poniżej znajdziesz informacje o tym, gdzie i jak wyrobić numer BSN w Holandii:
Jeśli zostajesz dłużej niż 4 miesiące w Niderlandach, możesz zameldować się w gminie, w której mieszkasz. Zostaniesz automatycznie zapisany do bazy BRP (Basisregistratie Personen) i otrzymasz numer BSN. Sprawdź jak zameldować się w urzędzie gminy w Holandii >>
Jeśli przyjeżdżasz do Holandii na krócej niż 4 miesiące, możesz zarejestrować się w jednej z gmin RNI. Przy rejestracji automatycznie otrzymasz swój numer BSN. Sprawdź jak zarejestrować się w RNI >>
Pamiętaj, że twoje dzieci również powinny mieć numer BSN. Jeśli przyjeżdżasz z dziećmi do Holandii, musisz je także zarejestrować w BRP. Po rejestracji otrzymają one własny numer BSN.
Jeśli twoje dziecko urodziło się w Holandii, otrzyma ono automatycznie numer BSN od gminy, w której zostaną zarejestrowane jego narodziny. Gdy dziecko urodziło się za granicą, np. w Polsce i tam zostały zgłoszone jego narodziny w gminie oraz tam mieszka, nie otrzyma ono automatycznie numeru BSN w Holandii. Dziecko otrzyma numer BSN, gdy tylko złożysz wniosek o zasiłek rodzinny do Banku Ubezpieczeń Społecznych w Holandii (SVB). SVB zarejestruje Twoje dziecko jako nierezydent w Bazie Danych Osobowych (BRP). Otrzymasz wówczas list z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Stosunków z Królestwem z numerem BSN Twojego dziecka.
Jeśli starasz się o zasiłek w Holandii razem z partnerem, który mieszka w Polsce, musi on również posiadać holenderski numer BSN. Partner lub partnerka może złożyć wniosek o numer BSN w jednej z gmin RNI. Inną opcją na to, jak wyrobić numer BSN w Holandii w tej sytuacji, jest wypełnienie specjalnego formularza i wysłanie go wraz z wymaganymi załącznikami do Belastingdienst. W ciągu 4 tygodni otrzymasz list z odpowiedzią. Możesz również zadzwonić do Belastingdienst z wnioskiem o numer BSN. Po otrzymaniu numeru BSN możecie starać się o zasiłek.
Zazwyczaj, jeśli przyjeżdżasz do pracy w Holandii przez biuro pośrednictwa pracy, biuro to załatwia formalności związane z rejestracją i numerem BSN w Holandii. Zapytaj się więc w swoim biurze pośrednictwa pracy, czy posiadasz już ten numer.
Po rejestracji w bazie BRP i nadaniu numeru BSN otrzymasz potwierdzenie jego nadania.
Poniżej znajdziesz informacje o tym, jak ubiegać się o władzę rodzicielską w Holandii czyli ouderlijk gezag. Jeśli nie jesteś w związku małżeńskim lub zarejestrowanym związku partnerskim z matką dziecka i uznałeś dziecko przed 1 stycznia 2023 roku, nie otrzymasz automatycznie władzy rodzicielskiej. Bez władzy rodzicielskiej, zgodnie z prawem, nie masz wpływu na wychowanie swojego dziecka. Nie możesz również działać jako jego przedstawiciel prawny. Przedstawiciel prawny podejmuje decyzje np. za osobę niepełnoletnią, która zgodnie z prawem nie jest jeszcze w stanie podejmować decyzji samodzielnie. Wraz z władzą rodzicielską otrzymujesz szereg praw i obowiązków.
Władza rodzicielska oznacza, że rodzic(e) prawny(i) jest(są) odpowiedzialny(i) za wychowanie i opiekę nad dzieckiem. Aby ubiegać się o władzę rodzicielską nad uznanym dzieckiem, musicie wspólnie złożyć wniosek do sądu o przyznanie władzy rodzicielskiej. Można to zrobić przez internet lub pisemnie.
Jak ubiegać się o władzę rodzicielską w Holandii przez internet
Aby móc złożyć wniosek drogą elektroniczną, musicie spełniać następujące warunki:
Masz burgerservicenummer (BSN) swojego dziecka.
Oboje rodzice mogą zalogować się do formularza za pomocą DigiD.
Twoje dziecko musi być zarejestrowane w Holandii w Podstawowym Rejestrze Osób (BRP).
Oboje rodzice mieszkają w tej samej gminie w Holandii.
Jak ubiegać się o władzę rodzicielską w Holandii pisemnie
Aby złożyć wniosek w formie pisemnej, potrzebne są następujące dokumenty:
Oryginał odpisu lub wyciągu z aktu urodzenia:
- który stwierdza uznanie dziecka,
- z potwierdzeniem, że dokument jest urzędowy,
- który jest nie starszy niż 3 miesiące.
Kopie ważnych dokumentów tożsamości obojga rodziców
Wypełniony formularz Formulier aanvraag gezamenlijk gezag.
Wypełnij formularz i wyślij go do sądu wraz z kompletem dokumentów. Może to być dowolny sąd w Holandii, o ile dziecko mieszka w Holandii.
Jeśli spełniacie wszystkie warunki, w ciągu 2 tygodni otrzymacie wyciąg z „Gezagsregister”. Od tego momentu będziecie sprawować wspólną władzę rodzicielską nad dzieckiem.
Jeżeli pracownik tymczasowy od razu lub w ciągu 6 miesięcy po fazie B lub 3 będzie kontynuował pracę dla tej samej agencji, przechodzi on do fazy C lub 4 w Holandii. Zostanie on wówczas zatrudniony przez agencję pracy tymczasowej w Holandii na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.
Jeśli masz umowę w fazie C lub 4 w Holandii i pracodawca nie ma dla ciebie pracy, agencja pracy tymczasowej ma obowiązek poszukać dla Ciebie odpowiedniej pracy zastępczej. W międzyczasie masz prawo do ciągłej wypłaty wynagrodzenia w wysokości 100%. Podobnie jak w fazie B i 3 odpowiednią pracą w fazie C jest stanowisko o nie więcej niż dwie grupy stanowisk niższe od pierwszego zajmowanego stanowiska. Liczba godzin nowego zlecenia musi również odpowiadać liczbie godzin zapisanych w umowie. Jeśli agencja pracy złoży Ci rozsądną ofertę, a Ty ją odrzucisz, Twoje prawo do alternatywnej pracy i prawo do dalszej wypłaty wynagrodzenia wygasną.
Umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony możesz rozwiązać zarówno Ty, jak i agencja pracy tymczasowej. Może ona zostać rozwiązana następnego dnia roboczego z uwzględnieniem ustawowego okresu wypowiedzenia, który wynosi na przykład 1 miesiąc, jeśli jesteś zatrudniony krócej niż 5 lat. Umowa może obejmować dłuższy okres wypowiedzenia, do 6 miesięcy i jest on wtedy taki sam dla obu stron.
W przypadku umowy o pracę z fazą C lub fazą 4 w Holandii zwolnienie przez agencję pracy możliwe jest wyłącznie za zgodą UWV lub sędziego sądu rejonowego. Po osiągnięciu wieku emerytalnego umowa na czas nieokreślony automatycznie wygasa.
Dodatkowo w fazie C/4 masz obowiązek uczestniczyć w programie emerytalnym plus, a w przypadku choroby masz prawo do kontynuacji wypłaty wynagrodzenia, tak samo jak w fazie B i 3.
Gdy po zakończeniu umowy w fazie C lub 4 w Holandii nie zostaniesz zatrudniony przez tę samą agencję pracy w przeciągu następnych 6 miesięcy, związane z tą fazą uprawnienia wygasną. Pracę rozpoczniesz ponownie od fazy A lub 1.