Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
W Holandii wyróżnia się następujące rodzaje podstawowego ubezpieczenia zdrowotnego (Basisverzekering):
Naturapolis
Przy tym ubezpieczeniu zdrowotnym możesz wybierać tylko spośród świadczeniodawców, którzy zawarli umowę z twoim ubezpieczycielem zdrowotnym. Gdy skorzystasz z usługi medycznej, ubezpieczyciel zapłaci za nią bezpośrednio świadczeniodawcy. Jeśli chciałbyś udać się do konkretnego dostawcy opieki zdrowotnej, sprawdź, czy ma on umowę z twoim ubezpieczycielem zdrowotnym. Jeśli nie, to warunki polisy ubezpieczeniowej określają, czy i ile musisz za daną usługę zapłacić. Istnieje również ubezpieczenie naturapolis z jeszcze mniejszym wyborem konkretnych dostawców usług – Budgetpolis.
Restitutiepolis
Wykupując to ubezpieczenie, będziesz mieć możliwość wybrania dostawcy usług medycznych, jakiego chcesz. Twoja usługa medyczna zostanie opłacona przez ubezpieczyciela bez względu na to, czy posiada on umowę z jej dostawcą. Czasami jednak ubezpieczyciel może udowodnić, że ta sama opieka jest znacznie tańsza u wszystkich innych świadczeniodawców. W tej sytuacji będziesz musiał dopłacić za nią określoną kwotę.
Combinatiepolis
Jest to połączenie dwóch powyższych ubezpieczeń w jednym pakiecie. W przypadku niektórych usług możesz wybrać tylko dostawców posiadających umowę z ubezpieczycielem, a w przypadku innych usług otrzymasz zwrot kosztów za usługi u wszystkich dostawców bez konieczności posiadania umowy z twoim ubezpieczycielem.
Poniżej znajdziesz informacje na temat, jak zgłosić zmianę miejsca zamieszkania w Holandii, w zależności od tego, dokąd się przeprowadzasz, czyli zmienić meldunek w Holandii.
Zmiana miejsca zamieszkania w obrębie tej samej gminy
Zgłoś nowy adres w swoim urzędzie gminy.
Możesz to zrobić: maksymalnie 4 tygodnie przed lub nie później niż 5 dni po przeprowadzce.
Do zgłoszenia zmiany miejsca zamieszkania potrzebujesz:
ważny dowód tożsamości wszystkich członków rodziny chcących się zameldować,
umowę najmu lub umowę kupna mieszkania w Holandii,
w przypadku braku umowy najmu, jeśli mieszkasz u kogoś, musisz okazać pisemne oświadczenie tej osoby, że u niej mieszkasz oraz kopię dowodu tożsamości tej osoby.
Po zgłoszeniu zmiany zostaniesz automatycznie wyrejestrowany ze starego adresu.
Przeprowadzasz się do innej gminy
Zgłoś nowy adres w urzędzie gminy, na której terenie będziesz mieszkać.
Możesz to zrobić: maksymalnie 4 tygodnie przed lub nie później niż 5 dni po przeprowadzce.
Do zgłoszenia zmiany miejsca zamieszkania potrzebujesz:
ważny dowód tożsamości wszystkich członków rodziny chcących się zameldować,
umowę najmu lub umowę kupna mieszkania w Holandii,
w przypadku braku umowy, jeśli mieszkasz u kogoś, musisz okazać pisemne oświadczenie tej osoby, że u niej mieszkasz oraz kopię dowodu tożsamości tej osoby.
Po zgłoszeniu zmiany gmina automatycznie wyrejestruje cię ze starego adresu.
Wyprowadzasz się z Holandii do Polski
Jeśli jesteś rezydentem zameldowanym w Holandii:
Zamierzasz mieszkać poza Holandią dłużej niż 8 miesięcy w ciągu roku lub wyprowadzasz się na stałe z Holandii? W takim przypadku należy wymeldować się z gminy w Holandii, w której mieszkasz. Te 8 miesięcy nie musi następować po sobie. Dotyczy to również np. sytuacji, gdy dwa razy w roku zamierzasz mieszkać poza granicami Holandii na okres pięciu miesięcy. Nie ma znaczenia, czy posiadasz swój dom w Holandii.
Zgłoś to w urzędzie gminy, w której mieszkasz.
Zrób to nie wcześniej niż 5 dni przed datą wyjazdu za granicę.
W trakcie zgłoszenia musisz podać swój nowy adres za granicą. Jeśli nie masz jeszcze stałego adresu za granicą, musisz podać swoje pierwsze miejsce zamieszkania za granicą (na przykład adres hotelu, rodziny lub znajomego).
Zostaniesz wpisany do rejestru nierezydentów.
Zachowujesz swój numer BSN. W razie ponownego przyjazdu do Holandii nie będziesz musiał występować o nowy numer BSN.
Jeśli jesteś tutaj tymczasowo i nie jesteś zameldowany w urzędzie gminy: nie musisz nic robić.
Chcesz ponownie zamieszkać w Holandii
Zamelduj się w gminie, w której mieszkasz w ciągu 5 dni od przyjazdu do Holandii.
Warto wiedzieć:
To jak zgłosić zmianę miejsca zamieszkania w Holandii zależy od danej gminy. Możesz to zrobić:
przez stronę internetową urzędu gminy za pomocą DigiD,
pisemnie lub
osobiście.
Po zgłoszeniu zmiany miejsca zamieszkania gmina automatycznie przekaże twoje dane do odpowiednich instancji, takich jak urząd skarbowy, fundusze emerytalne, bank ubezpieczeń społecznych (SVB) czy ubezpieczyciele zdrowotni.
Zaczynając pracę u nowego pracodawcy warto jest wiedzieć co to jest CAO w Holandii (collectieve arbeidsovereenkomst), czyli Układ zbiorowy pracy. Jest to pisemna umowa zawierająca ustalenia dotyczące warunków zatrudnienia. Na przykład o wynagrodzeniu, świadczeniach, nadgodzinach, godzinach pracy, okresie próbnym, okresie wypowiedzenia czy emeryturze. Układ zbiorowy pracy dotyczy dużej grupy osób.
Układ zbiorowy pracy jest zawierany przez 1 lub więcej pracodawców, 1 lub więcej organizacji pracodawców i 1 lub więcej organizacji pracowników (przeważnie związki zawodowe).
Porozumienia w układzie zbiorowym pracy są często korzystniejsze niż porozumienia dotyczące warunków zatrudnienia określone prawem. Przykładowo płaca w układzie zbiorowym pracy może być wyższa niż płaca minimalna. Lub pracownicy otrzymują więcej dni urlopu niż wymagane prawem minimum.
Postanowienia CAO w Holandii nie mogą w żadnym wypadku być sprzeczne z prawem. Na przykład z Kodeksem cywilnym (BW) i ustawą o płacy minimalnej i minimalnym dodatku urlopowym. Układ zbiorowy pracy nie może zatem zawierać wynagrodzenia niższego niż płaca minimalna ani mniejszej liczby dni urlopu niż wynika to z Kodeksu cywilnego. Ustawa, na przykład Kodeks cywilny, może również przewidywać, że w układzie zbiorowym pracy można odstąpić od przepisów ustawowych.
Postanowienia zawarte w układzie zbiorowym pracy mają pierwszeństwo przed ustaleniami zawartymi w indywidualnej umowie o pracę. Gdy zawierasz indywidualną umowę o pracę ze swoim pracodawcą, postanowienia Twojej umowy nie mogą odbiegać niekorzystnie od postanowień CAO. Postanowienia umowy mogą być korzystniejsze dla Ciebie jako pracownika od tych zawartych w CAO w Holandii.
Jeśli w firmie nie ma układu zbiorowego pracy ani własnych porozumień, sam ustalasz z pracodawcą warunki zatrudnienia. W tej sytuacji obowiązują ogólne zasady prawa pracy zawarte w ustawie o płacy minimalnej, ustawie o czasie pracy, ustawie o warunkach pracy, ustawie o pracy i opiece oraz w Kodeksie cywilnym. Dobrze jest zapisać te ustalenia na piśmie w indywidualnej umowie o pracę, ale nie jest to obowiązkowe.
Ubezpieczenie zdrowotne w Holandii bez meldunku jest możliwe. Musisz jednak udowodnić, że przebywasz w Holandii. Możesz to zrobić poprzez przekazanie do ubezpieczyciela jednego z następujących dokumentów:
- dowód osiąganych dochodów w Holandii, np. ostatni odcinek wypłaty (loonstrook);
- dowód na dokonywane transakcje w Holandii, np. paragony, wyciąg z banku;
- zaświadczenie z UWV, SVB lub gminy;
- numer BSN lub paszport.
Ubezpieczenie zdrowotne w Holandii bez meldunku a adres pocztowy (do korespondencji)
Jeśli wyślesz do ubezpieczyciela któryś z powyższych dokumentów, powinien on Cię zaakceptować. Jednak u wielu ubezpieczycieli, aby wykupić ubezpieczenie zdrowotne w Holandii bez meldunku, należy nie tylko udowodnić fakt zamieszkiwania w Holandii, ale także posiadać miejsce zamieszkania lub oficjalny adres pocztowy. Ubezpieczyciel chce bowiem mieć możliwość wysyłania korespondencji na podany adres pocztowy. Ty zaś musisz być w stanie odpowiadać na korespondencję ubezpieczyciela. Dotyczy to również ubezpieczeń oferowanych przez ubezpieczycieli internetowych.
Jeśli nie jesteś zameldowany, możesz podać swoje miejsce zamieszkania lub adres innej osoby jako adres pocztowy. Możesz załatwić go za pośrednictwem znajomych, przyjaciół lub rodziny. Taki adres pocztowy musi być jednak zarejestrowany w Podstawowym Rejestrze Osób (BRP), czyli musisz go podać w danej gminie. Ważne jest jednak, aby dana osoba wyraziła na to zgodę. Jeśli nie znasz nikogo w swoim otoczeniu, kto mógłby podać Ci adres pocztowy, możesz również złożyć wniosek o jego przyznanie w urzędzie gminy lub w organizacji pomocowej. Złożenie wniosku o przyznanie adresu pocztowego nic nie kosztuje. Jednak w niektórych gminach łatwiej jest to zorganizować niż w innych.
Każda gmina ma swoje własne zasady dotyczące wydawania adresu pocztowego. Zawsze należy skontaktować się z gminą, aby poznać obowiązujące przepisy. Ważnymi warunkami są:
– Osoba ubiegająca się o adres pocztowy musi posiadać ważny dokument tożsamości;
– Dostawca adresu pocztowego musi wyrazić na to pisemną zgodę. Może to być urząd gminy, ale także członek rodziny, przyjaciel lub znajomy. Mogą oni skorzystać z formularza oświadczenia, w którym wyrażają zgodę na udostępnienie swojego adresu.
W przypadku złożenia nieprawidłowej deklaracji lub jej braku możesz otrzymać grzywnę w wysokości do 325 euro.
Posiadając oficjalny adres pocztowy, możesz wykupić ubezpieczenie zdrowotne w Holandii bez meldunku, a także starać się o dofinansowanie zdrowotnego (zorgtoeslag).
Poniżej znajdziesz informacje na temat: jak wygląda służba zdrowia w Holandii. Dowiesz się jaki system opieki zdrowotnej w Holandii obowiązuje i jak możesz z niej skorzystać. Pamiętaj, że aby bezpłatnie skorzystać z usług służby zdrowia, musisz posiadać polisę na ubezpieczenie zdrowotne.
Lekarz rodzinny – huisarts
Kluczową funkcję pełni tutaj lekarz rodzinny (pierwszego kontaktu). To on jest pierwszą osobą, do której możesz udać się z wszelkimi dolegliwościami zdrowotnymi. Lekarz rodzinny kieruję cię na potrzebne badania czy dodatkową wizytę u specjalisty w szpitalu. Dodatkowo przeprowadza małe chirurgiczne zabiegi, takie jak: usuwanie pieprzyków, brodawek, torbieli gruczołów łojowych czy wrastających paznokci, jak również szycie ran czy zakładanie spiralek antykoncepcyjnych.
Na wizytę u lekarza rodzinnego nie czeka się długo. W zależności od tego, czy jest to pilna sprawa, powinieneś byś przyjęty już tego samego dnia lub w dniu następnym. Większość przychodni posiada również strony internetowe, na których możesz umówić się na wizytę online przez internet.
Aby moc skorzystać z usług lekarza rodzinnego po raz pierwszy, lepiej najpierw się do niego zapisać. Nie jest to obowiązkowe, lecz w razie nagłej sytuacji będziesz mieć pewność, że zostaniesz przyjęty. Możesz zadzwonić lub umówić się na spotkanie w celu rejestracji u danego lekarza rodzinnego. Na miejscu dostaniesz formularz do wypełnienia i zostaniesz poproszony o kartę ubezpieczenia zdrowotnego oraz dokument tożsamości. Niektóre przychodnie dają możliwość rejestracji online.
Niestety lekarz rodziny może odmówić zapisania ciebie do niego, jeśli nie ma już wolnych miejsc, mieszkasz za daleko lub nie może udzielić ci żądanych przez ciebie usług (np. eutanazja).
Asystent(ka) lekarza – doktersassistent(e)
Gdy wybierasz się do lekarza rodzinnego lub dzwonisz do przychodni w celu umówienia wizyty, pierwszą osobą, która przeprowadzi z tobą rozmowę będzie asystent(ka) lekarza. Zapyta co ci dolega, określi czy potrzebujesz pilnej wizyty i cię na nią umówi lub doradzi w niektórych sprawach. Asystenci lekarza mogą również wykonać badanie moczu, dać zastrzyk, przepłukać uszy, usunąć szwy, a nawet wykonać cytologię.
Apteka
W Holandii trzeba zapisać się do wybranej apteki. W odróżnieniu od Polski przepisane lekarstwa przez lekarza możesz odebrać tylko w aptece, w której jesteś zapisany lub ściśle wskazanej przez tego lekarza. Zazwyczaj przychodnia, w której przyjmuje twój lekarz posiada również własną aptekę. Gdy lekarz wystawi receptę, zostanie ona automatycznie przesłana do danej apteki i tam musisz odebrać swoje lekarstwa.
Do apteki w Holandii możesz zazwyczaj zapisać się osobiście, przez telefon lub e-mail. Na pierwszą wizytę w aptece zabierz ze sobą kartę ubezpieczenia zdrowotnego i dowód tożsamości.
Lekarze specjaliści
Aby umówić się na wizytę do większości specjalistów, potrzebujesz skierowanie od lekarza rodzinnego. Lekarze specjaliści, tacy jak kardiolog, ginekolog czy endokrynolog przyjmują zazwyczaj w szpitalach (ziekenhuizen), centrach medycznych lub klinikach. Większość szpitali i centrum medycznych w Holandii jest prywatna. Abyś mógł skorzystać z ich usług bezpłatnie, twój ubezpieczyciel musi posiadać kontrakt z danym szpitalem lub centrum medycznym. Twój lekarz rodzinny lub ubezpieczyciel mogą ci pomóc w znalezieniu odpowiedniego specjalisty, jak również sprawdzić jak długo będziesz czekać na wizytę. Na Zorgkaartnederland.nl znajdziesz miejsca, w których przyjmuje interesujący cię specjalista.
Nie do każdego lekarza specjalisty potrzebujesz skierowanie od lekarza rodzinnego. Są to między innymi dentysta, fizjoterapeuta, położna czy dietetyk. Koszty wizyty zależne są od twojego pakietu ubezpieczenia zdrowotnego.
Nagłe przypadki niezagrażające życiu lub zdrowiu
Jeśli potrzebujesz szybkiej pomocy w przypadku niezagrażającym zdrowiu, możesz zadzwonić do swojej przychodni. W trakcie rozmowy wybierz opcję „spoedgeval„. Lekarz rodzinny udziela szybkiej pomocy w godzinach przyjęć przychodni.
Poza godzinami przyjęć lekarza rodzinnego dyżuruje tzw. huisartsenpost. Możesz się z nimi skontaktować w celu otrzymania szybkiej pomocy przez telefon lub na miejscu. Najbliższe huisartsenpost znajdziesz wpisując w google „huisartsenpost”. Pomoc przez huisartsenpost jest w pełni refundowana. Nie musisz płacić też eigen risico.
Możesz również udać się na izbę przyjęć (spoedeisende hulp) w szpitalu. Niestety tutaj za pomoc zapłacisz eigen risico.
Numer alarmowy 112 – nagłe przypadki zagrażające życiu i zdrowiu
W razie sytuacji zagrażającej życiu lub zdrowiu, takich jak przestępstwo, wypadek, pożar czy zawał serca, zadzwoń na numer alarmowy 112.
Powyższe informacje o tym, jak wygląda służba zdrowia znajdziesz również w następującej infografice. Wiedza o tym, jak wygląda służba zdrowia w Holandii uchroni cię od niespodziewanych kosztów pomocy medycznej. Przed wizytą u lekarza, w szpitalu czy w aptece, upewnij się, czy dana usługa jest refundowana przez twoje ubezpieczenie zdrowotne. W razie jakichkolwiek pytań lub potrzebie pomocy w znalezieniu specjalisty skontaktuj się z twoim ubezpieczycielem.