Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Zazwyczaj możesz wnioskować o urlop okolicznościowy ze względu na sytuację rodzinną lub ze względu na szczególne wydarzenie. Mogą to być między innymi:
- śmierć członka rodziny;
- ślub twój lub członka rodziny oraz rejestracja związku partnerskiego;
- przeprowadzka;
- egzamin;
- wizyta u lekarza;
Aby dowiedzieć się czy i kiedy przysługuje tobie urlop okolicznościowy, sprawdź swój Układ zbiorowy pracy (CAO), umowę o pracę lub regulamin zakładu pracy.
Przykładowo, jeśli pracujesz przez agencję pracy tymczasowej, która podlega pod ABU CAO, twój urlop okolicznościowy w Holandii wygląda następująco:
| Okoliczność | Ilość dni wolnych |
|---|---|
| Zgłoszenie w gminie zamiaru zawarcia związku małżeńskiego | 1 dzień |
| Twój ślub lub rejestracja związku partnerskiego | 2 dni |
| Ślub lub rejestracja związku partnerskiego twojego dziecka, wnuka/wnuczki, brata/siostry lub rodziców |
1 dzień |
| Śmierć partnera/partnerki lub dziecka | Od dnia zgonu do dnia pogrzebu |
| Śmierć brata lub siostry, rodziców, dziadków lub wnuka/ wnuczki |
1 dzień + dzień pogrzebu, chyba że pracownik tymczasowy jest odpowiedzialny za organizację pogrzebu, wtedy przysługuje mu urlop od dnia zgonu do dnia pogrzebu |
| Rocznica ślubu po 12,5 roku, 25 latach i 40 latach małżeństwa | 1 dzień |
| 25. i 40. rocznica pracy | 1 dzień |
| 25., 40., 50., 60. i 70. rocznica ślubu rodziców i dziadków | 1 dzień |
| Przystąpienia do egzaminu (zawodowego), w celu uzyskania uznanego dyplomu |
1 dzień |
Zdarzyło się coś niespodziewanego? Musisz na przykład odebrać chore dziecko ze szkoły, w domu pękła rura lub masz umówioną wizytę u lekarza w godzinach pracy? Sprawdź swoje CAO. W takich niespodziewanych sytuacjach masz prawo do krótkiego urlopu w razie nagłych wypadków „calamiteitenverlof” zwanego również „kort verzuimverlof”.
Poniżej znajdziesz informacje o tym, jak uzyskać obywatelstwo holenderskie dla dziecka w Holandii. Dzieci urodzone w Holandii otrzymują obywatelstwo rodziców. Jeśli więc obydwoje rodzice są Polakami, a dziecko urodziło się w Holandii, otrzyma ono tylko polskie obywatelstwo.
Dziecko otrzyma automatycznie holenderskie obywatelstwo, jeśli zostanie spełniony jeden z poniższych warunków:
- w dniu narodzin dziecka matka dziecka miała holenderskie obywatelstwo,
- w dniu narodzin dziecka matka nie miała holenderskiego obywatelstwa, ale była w związku małżeńskim z ojcem dziecka, posiadającym holenderskie obywatelstwo,
- w dniu narodzin dziecka matka nie miała holenderskiego obywatelstwa i nie była w związku małżeńskim z ojcem dziecka, posiadającym holenderskie obywatelstwo, lecz ojciec dziecka je uznał,
- ojciec dziecka ma holenderskie obywatelstwo i po 1 marca 2009 roku uznał dziecko po jego urodzeniu, ale przed ukończeniem przez nie 7. roku życia,
- dziecko i co najmniej jedno z rodziców mieli stałe miejsce zamieszkania w Holandii. Jak również babcia lub dziadek dziecka w dniu urodzenia matki lub ojca dziecka mieli stałe zamieszkanie w Holandii,
- rodzic z holenderskim obywatelstwem zaadoptuje dziecko.
Warto wiedzieć, co to jest DigiD w Holandii. Dzięki DigiD możesz załatwić wiele spraw przez internet. Niezależnie od tego, czy chodzi o urząd, edukację, opiekę zdrowotną czy emeryturę.
Jest to odpowiednik polskiego profilu zaufanego i składa się z loginu i hasła. Dzięki DigiD możesz między innymi:
wykupić ubezpieczenie zdrowotne,
złożyć rozliczenie roczne do urzędu skarbowego,
sprawdzić wysokość swojej emerytury,
złożyć wniosek o zasiłek,
załatwić sprawy w gminie przez internet.
Za pomocą DigiD możesz łatwo zalogować się w wybranym miejscu, a Twoje dane osobowe są dobrze chronione. Wiedząc, co to jest DigiD w Holandii, złóż o niego wniosek i załatwiaj większość spraw przez internet bez wychodzenia z domu.
Pamiętaj, że Twoje DigiD jest prywatne tak jak dowód osobisty. Nie pokazuj i nie udostępniaj loginu, hasła lub kodu PIN innej osobie.
To, jakie nazwisko możesz wybrać dla swojego dziecka w Holandii, zależy od waszej sytuacji.
Możecie wspólnie wybrać nazwisko matki, drugiej matki lub ojca dla swojego pierwszego dziecka. Wszystkie kolejne dzieci otrzymają automatycznie wybrane nazwisko.
Nazwisko możesz wybrać przed urodzeniem dziecka lub w trakcie zgłoszenia urodzenia dziecka. Oboje rodzice muszą się wtedy udać do urzędu gminy, aby odnotować wybór danego nazwiska. Jeśli ojciec dziecka musi najpierw je uznać, nazwisko może być wybrane przy uznaniu ojcostwa.
Nie wybrałeś nazwiska lub nie dokonałeś wyboru na czas? Wtedy prawo określa, jakie nazwisko automatycznie otrzyma twoje dziecko w Holandii:
Rodzice będący w związku małżeńskim lub zarejestrowani partnerzy
Mężczyzna i kobieta
Jeśli jesteście małżeństwem lub jesteście w zarejestrowanym związku partnerskim, twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko ojca.
Chcesz, aby twoje dziecko nosiło nazwisko matki? W tej sytuacji musicie oboje to zgłosić w gminie przed lub w trakcie rejestracji urodzenia dziecka.
Dwie kobiety
Jeśli jesteście w związku małżeński jako dwie kobiety lub posiadacie zarejestrowany związek partnerski, obowiązują następujące zasady:
- Matka jest w ciąży z nieznanym dawcą. Twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko drugiej matki. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy druga matka automatycznie staje się legalnym rodzicem po urodzeniu. W tym celu osoba rejestrująca dziecko w urzędzie stanu cywilnego (zwykle druga matka) musi złożyć zaświadczenie od Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting.
Jeśli chcecie, aby wasze dziecko nosiło nazwisko matki, która urodziła dziecko, musicie to razem zgłosić w gminie. - Matka jest w ciąży ze znanym dawcą, a druga matka rozpoznaje dziecko. Twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko matki, która urodziła dziecko.
Chcesz, aby twoje dziecko nosiło nazwisko drugiej matki? Musicie to razem zgłosić w gminie.
Dwóch mężczyzn
Kiedy rodzi się dziecko, zawsze jest matka. Macierzyństwo może się skończyć tylko poprzez adopcję. W przypadku adopcji możesz wybrać nazwisko swojego pierwszego dziecka. Odbywa się to w sądzie. Kolejne dzieci będą miały takie samo nazwisko jak twoje pierwsze dziecko.
Rodzice, którzy nie są małżeństwem ani zarejestrowanymi partnerami
Twoje dziecko automatycznie otrzyma nazwisko matki. Jeśli chcesz, aby twoje dziecko nosiło nazwisko ojca lub drugiej matki, ojciec lub druga matka muszą uznać dziecko. Przy uznaniu dziecka możecie oboje wybrać nazwisko dziecka.
Nazwisko dwuczłonowe dziecka
Od 1 stycznia 2024 r. w Holandii możesz również nadać swojemu pierwszemu dziecku nazwiska obojga rodziców, jeśli urodziło się ono 1 stycznia 2024 r. lub później. Możesz jednak wybrać nie więcej niż dwa nazwiska. Wybrane nazwisko dwuczłonowe będzie również obowiązywało w stosunku do waszych później urodzonych dzieci.
Dodatkowo, jeśli najstarsze dziecko urodziło się 1 stycznia 2016 r. lub później, rodzice mogą też skorzystać z tego prawa (rozwiązanie przejściowe). Oznacza to, że rodzice mogą wybrać dwuczłonowe nazwisko również dla kolejnych dzieci urodzonych 1 stycznia 2024 r. lub później.
Jak widzisz to, jakie nazwisko możesz wybrać dla swojego dziecka w Holandii, zależy nie tylko od prawa, ale również od Twojej decyzji i podjętych kroków. Warto więcej już w trakcie ciąży zastanowić się nad tą kwestią.
To rząd holenderski określa co obejmuje podstawowe ubezpieczenie zdrowotne w Holandii czyli Basisverzkering. Jest to obowiązkowe podstawowe ubezpieczenie od kosztów leczenia. Do podstawowego pakietu należą między innymi:
- wizyta u lekarza rodzinnego
- dentysta dla dzieci do ukończenia 18 roku życia
- wizyta u specjalisty
- pobyt w szpitalu
- przejazd karetką pogotowia
- większość lekarstw
- badanie krwi
- ochrona zdrowia psychicznego
- niektóre zabiegi fizjoterapeutyczne
- porada dietetyka
- opieka okołoporodowa
Więcej informacje o tym, co obejmuje podstawowe ubezpieczenie zdrowotne w Holandii oraz czy musisz płacić tak zwane eigen risico i eigen bijdrage znajdziesz na stronie rijksoverheid.nl.
Ubezpieczyciel jest prawnie zobowiązany do przyjęcia cię do ubezpieczenia podstawowego, niezależnie od twojego wieku oraz stanu zdrowia. Ubezpieczyciel ma jednak prawo odmówić ci zawarcia dodatkowego ubezpieczenia.
Wszystkie podstawowe polisy ubezpieczeniowe obejmują taką samą opiekę medyczną niezależnie od wybranej firmy ubezpieczeniowej. Istnieją jednak różnice, na które warto zwrócić uwagę wykupując takie ubezpieczenie. Sprawdź między innymi:
Wysokość składki miesięcznej,
Czy możesz wybrać lekarza, do którego chcesz się udać.
Jeśli oprócz podstawowej opieki medycznej potrzebujesz dodatkowych usług, takich jak na przykład dentysta, zastanów się nad wykupieniem dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego (Anvullende verzekering).
Więcej informacji: Zorginstituut Nederland.