Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Policja nie może skonfiskować Ci prawa jazdy, jeśli zostaniesz zatrzymany podczas jazdy na rowerze pod wpływem alkoholu w Holandii. Możesz jednak otrzymać zakaz prowadzenia samochodu na kilka godzin i mandat.
W Holandii jazda na rowerze pod wpływem alkoholu jest zakazana. Może to prowadzić do niebezpiecznych zachowań podczas jazdy, a tym samym stanowić zagrożenie dla innych uczestników ruchu. Zawartość alkoholu we krwi nie może przekraczać 0,5 promila, czyli tyle samo, co w samochodzie czy na motocyklu. Wysokość mandatu za przekroczenie limitu przy pierwszym razie wynosi 200€, a w razie pierwszej recydywy 300€. Za każdym kolejnym razem zapłacisz 400€.
Jako rowerzysta możesz zostać skazany, jeśli stwarzasz zagrożenie, utrudniasz ruch lub spowodujesz wypadek drogowy, w którym ktoś umrze lub dozna poważnych obrażeń fizycznych.
Poniżej znajdziesz informacje na temat jak i gdzie zgłosić urodzenie dziecka w Holandii. Sposób zgłoszenia zależy od tego, gdzie dziecko się urodziło: w Holandii czy w Polsce.
Dziecko urodzone w Holandii
Urodzenie dziecka należy zgłosić w urzędzie gminy, w której się ono urodziło w terminie 3 dni od dnia narodzin. Jeśli Twoje dziecko urodziło się w szpitalu, musisz zarejestrować poród w gminie, w której znajduje się szpital. W przypadku, gdy matka dziecka jest zameldowana w tej gminie, dziecko otrzyma automatycznie burgerservicenummer (BSN). Jeśli nie, BSN zostanie nadane przez gminę, w której matka dziecka jest zameldowana. Na podstawie zgłoszonych danych zostanie sporządzony akt urodzenia dziecka.
Zgłoszenie urodzenia dziecka w gminie w Holandii jest bezpłatne. Jeśli jednak chcesz otrzymać oficjalny odpis aktu urodzenia, musisz uiścić dodatkową opłatę. Jeśli chcesz wyrobić polski paszport i numer PESEL dla swojego dziecka, najlepiej odrazu poprosić o wielojęzyczny międzynarodowy odpis aktu urodzenia (Meertalig internationaal uittreksel van de geboorteakte). Taki odpis jest uznawany przez polskie urzędy i nie wymaga tłumaczenia na język polski.
Poniższy harmonogram przedstawia dni, w których zgodnie z prawem można zarejestrować urodzenie dziecka. Możesz również zgłosić poród w samym dniu urodzenia (jeśli gmina jest w ten dzień otwarta).
| Dzień, w którym dziecko się urodziło | Dzień, w którym musisz zgłosić urodzenie dziecka |
| niedziela | poniedziałek, wtorek lub środa |
| poniedziałek | wtorek, środa lub czwartek |
| wtorek | środa, czwartek lub piątek |
| środa | czwartek, piątek lub poniedziałek |
| czwartek | piątek lub poniedziałek |
| piątek | poniedziałek lub wtorek |
| sobota | poniedziałek lub wtorek |
Jeśli w okresie, w którym musisz zarejestrować poród, przypada święto państwowe, okres ten zostanie przedłużony o 1 dzień. Święta państwowe to: Wielki Piątek, Wielkanoc, Wniebowstąpienie Pańskie, Pięćdziesiątnica, Dzień Króla, Dzień Wyzwolenia i Boże Narodzenie.
W niektórych gminach w Holandii możesz również zarejestrować narodziny swojego dziecka przez internet. Jednak tylko ojciec lub matka dziecka może dokonać zgłoszenia online. Sprawdź na stronie internetowej swojej gminy, czy jest to możliwe.
Jeśli spóźnisz się z rejestracją urodzin dziecka, urzędnik zgłasza to do Prokuratury (Openbaar Ministerie – OM). Możesz zostać ukarany grzywną. Wysokość kary ustala prokuratura.
Dziecko urodzone w Polsce
Gdy Twoje dziecko urodziło się w Polsce, należy najpierw zgłosić jego urodzenie w Polsce, we właściwym urzędzie stanu cywilnego (USC) w gminie, w której się urodziło. Możesz to zrobić osobiście w urzędzie lub przez internet. Więcej informacji na temat tego, jak zgłosić urodzenie dziecka w Polsce znajdziesz na oficjalnej stronie urzędowej.
Kierownik urzędu zarejestruje urodzenie dziecka, przekaże ci jego numer PESEL oraz wystawi akt urodzenia dziecka. Pamiętaj, aby przy tym poprosić o międzynarodowy odpis aktu urodzenia w językach obcych, który będzie potrzebny do zgłoszenia narodzin dziecka w Holandii. Następnie musisz jak najszybciej zarejestrować urodziny dziecka w Holandii, w gminie, w której mieszkasz. Twoja gmina przetworzy dane osobowe twoje i twojego dziecka w Bazie Danych Osobowych (BRP).
Jeśli posiadasz niderlandzkie obywatelstwo, możesz również zlecić zamianę zagranicznego aktu urodzenia na holenderski w wydziale Landelijke Taken w gminie Haga. Wyrobienie holenderskiego aktu urodzenia nie jest obowiązkowe. Będzie jednak przydatne, gdy ty lub twoje dziecko będziecie potrzebować kopii w przyszłości. Wtedy nie musisz prosić o kopię w Polsce. Możesz o odpis poprosić online w gminie Haga. Jest to kopia polskiego aktu urodzenia opatrzona pieczęcią i podpisem urzędnika stanu cywilnego.
Przed wizytą w danej gminie odwiedź jej stronę internetową lub zadzwoń i dowiedz się, jak i gdzie zgłosić urodzenie dziecka w Holandii w twojej gminie.
Poniżej dowiesz się jakie są konsekwencje uznania dziecka w Holandii. Uznając dziecko stajesz się jego prawnym rodzicem. Otrzymasz wówczas szereg praw i obowiązków:
- Między Tobą a twoim dzieckiem powstaje stosunek prawny (rodzinny);
- Jeśli uznajesz dziecko po 1 stycznia 2023 roku, otrzymasz automatycznie wspólną władzą rodzicielską z matką dziecka. Jeśli zrobiłeś to przed 1 stycznia 2023 i chcesz być pełnoprawnym rodzicem dziecka, musisz dodatkowo złożyć wniosek o władzę rodzicielską. Więcej informacji >>
- Musisz utrzymywać dziecko do ukończenia przez nie 21 roku życia;
- Ty i dziecko stajecie się nawzajem prawnymi spadkobiercami;
- Możesz wybrać razem z matką nazwisko swojego dziecka w momencie jego uznania;
- Dziecko może otrzymać twoje obywatelstwo. Jeśli ojciec uznający dziecko ma obywatelstwo niderlandzkie, dziecko automatycznie uzyskuje jego obywatelstwo. Aby tak się stało, dziecko musi być uznane zanim skończy 7 lat. Jeśli dziecko ma więcej niż 7 lat, musisz wykazać, że jesteś biologicznym rodzicem dziecka w ciągu roku od jego uznania.
W poniższej tabeli znajdziesz informacje na temat tego, czy dziecko urodzone w Holandii ma obywatelstwo holenderskie.
| Obywatelstwo matki | Obywatelstwo ojca | Obywatelstwo dziecka |
|---|---|---|
| Polskie | Polskie | Dziecko otrzyma obywatelstwo polskie. |
| Polskie | Niderlandzkie | Dziecko otrzyma automatycznie obywatelstwo polskie po matce. Jeśli rodzice są małżeństwem, dziecko otrzyma również obywatelstwo niderlandzkie. Jeśli nie, ojciec musi najpierw uznać dziecko, aby otrzymało ono obywatelstwo niderlandzkie. |
| Niderlandzkie | Polskie | Dziecko otrzyma automatycznie obywatelstwo niderlandzkie po matce. Jeśli rodzice są małżeństwem, dziecko otrzyma również obywatelstwo polskie. Jeśli nie, ojciec musi najpierw uznać dziecko, aby otrzymało ono obywatelstwo polskie. |
| Niderlandzkie | Niderlandzkie | Dziecko otrzyma obywatelstwo niderlandzkie. |
Poniżej znajdziesz informacje na temat: jak wygląda służba zdrowia w Holandii. Dowiesz się jaki system opieki zdrowotnej w Holandii obowiązuje i jak możesz z niej skorzystać. Pamiętaj, że aby bezpłatnie skorzystać z usług służby zdrowia, musisz posiadać polisę na ubezpieczenie zdrowotne.
Lekarz rodzinny – huisarts
Kluczową funkcję pełni tutaj lekarz rodzinny (pierwszego kontaktu). To on jest pierwszą osobą, do której możesz udać się z wszelkimi dolegliwościami zdrowotnymi. Lekarz rodzinny kieruję cię na potrzebne badania czy dodatkową wizytę u specjalisty w szpitalu. Dodatkowo przeprowadza małe chirurgiczne zabiegi, takie jak: usuwanie pieprzyków, brodawek, torbieli gruczołów łojowych czy wrastających paznokci, jak również szycie ran czy zakładanie spiralek antykoncepcyjnych.
Na wizytę u lekarza rodzinnego nie czeka się długo. W zależności od tego, czy jest to pilna sprawa, powinieneś byś przyjęty już tego samego dnia lub w dniu następnym. Większość przychodni posiada również strony internetowe, na których możesz umówić się na wizytę online przez internet.
Aby moc skorzystać z usług lekarza rodzinnego po raz pierwszy, lepiej najpierw się do niego zapisać. Nie jest to obowiązkowe, lecz w razie nagłej sytuacji będziesz mieć pewność, że zostaniesz przyjęty. Możesz zadzwonić lub umówić się na spotkanie w celu rejestracji u danego lekarza rodzinnego. Na miejscu dostaniesz formularz do wypełnienia i zostaniesz poproszony o kartę ubezpieczenia zdrowotnego oraz dokument tożsamości. Niektóre przychodnie dają możliwość rejestracji online.
Niestety lekarz rodziny może odmówić zapisania ciebie do niego, jeśli nie ma już wolnych miejsc, mieszkasz za daleko lub nie może udzielić ci żądanych przez ciebie usług (np. eutanazja).
Asystent(ka) lekarza – doktersassistent(e)
Gdy wybierasz się do lekarza rodzinnego lub dzwonisz do przychodni w celu umówienia wizyty, pierwszą osobą, która przeprowadzi z tobą rozmowę będzie asystent(ka) lekarza. Zapyta co ci dolega, określi czy potrzebujesz pilnej wizyty i cię na nią umówi lub doradzi w niektórych sprawach. Asystenci lekarza mogą również wykonać badanie moczu, dać zastrzyk, przepłukać uszy, usunąć szwy, a nawet wykonać cytologię.
Apteka
W Holandii trzeba zapisać się do wybranej apteki. W odróżnieniu od Polski przepisane lekarstwa przez lekarza możesz odebrać tylko w aptece, w której jesteś zapisany lub ściśle wskazanej przez tego lekarza. Zazwyczaj przychodnia, w której przyjmuje twój lekarz posiada również własną aptekę. Gdy lekarz wystawi receptę, zostanie ona automatycznie przesłana do danej apteki i tam musisz odebrać swoje lekarstwa.
Do apteki w Holandii możesz zazwyczaj zapisać się osobiście, przez telefon lub e-mail. Na pierwszą wizytę w aptece zabierz ze sobą kartę ubezpieczenia zdrowotnego i dowód tożsamości.
Lekarze specjaliści
Aby umówić się na wizytę do większości specjalistów, potrzebujesz skierowanie od lekarza rodzinnego. Lekarze specjaliści, tacy jak kardiolog, ginekolog czy endokrynolog przyjmują zazwyczaj w szpitalach (ziekenhuizen), centrach medycznych lub klinikach. Większość szpitali i centrum medycznych w Holandii jest prywatna. Abyś mógł skorzystać z ich usług bezpłatnie, twój ubezpieczyciel musi posiadać kontrakt z danym szpitalem lub centrum medycznym. Twój lekarz rodzinny lub ubezpieczyciel mogą ci pomóc w znalezieniu odpowiedniego specjalisty, jak również sprawdzić jak długo będziesz czekać na wizytę. Na Zorgkaartnederland.nl znajdziesz miejsca, w których przyjmuje interesujący cię specjalista.
Nie do każdego lekarza specjalisty potrzebujesz skierowanie od lekarza rodzinnego. Są to między innymi dentysta, fizjoterapeuta, położna czy dietetyk. Koszty wizyty zależne są od twojego pakietu ubezpieczenia zdrowotnego.
Nagłe przypadki niezagrażające życiu lub zdrowiu
Jeśli potrzebujesz szybkiej pomocy w przypadku niezagrażającym zdrowiu, możesz zadzwonić do swojej przychodni. W trakcie rozmowy wybierz opcję „spoedgeval„. Lekarz rodzinny udziela szybkiej pomocy w godzinach przyjęć przychodni.
Poza godzinami przyjęć lekarza rodzinnego dyżuruje tzw. huisartsenpost. Możesz się z nimi skontaktować w celu otrzymania szybkiej pomocy przez telefon lub na miejscu. Najbliższe huisartsenpost znajdziesz wpisując w google „huisartsenpost”. Pomoc przez huisartsenpost jest w pełni refundowana. Nie musisz płacić też eigen risico.
Możesz również udać się na izbę przyjęć (spoedeisende hulp) w szpitalu. Niestety tutaj za pomoc zapłacisz eigen risico.
Numer alarmowy 112 – nagłe przypadki zagrażające życiu i zdrowiu
W razie sytuacji zagrażającej życiu lub zdrowiu, takich jak przestępstwo, wypadek, pożar czy zawał serca, zadzwoń na numer alarmowy 112.
Powyższe informacje o tym, jak wygląda służba zdrowia znajdziesz również w następującej infografice. Wiedza o tym, jak wygląda służba zdrowia w Holandii uchroni cię od niespodziewanych kosztów pomocy medycznej. Przed wizytą u lekarza, w szpitalu czy w aptece, upewnij się, czy dana usługa jest refundowana przez twoje ubezpieczenie zdrowotne. W razie jakichkolwiek pytań lub potrzebie pomocy w znalezieniu specjalisty skontaktuj się z twoim ubezpieczycielem.