Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Okres wypowiedzenia umowy o pracę w Holandii zależy od czasu trwania umowy, od tego, czy nadal jesteś na okresie próbnym oraz innych ustaleń z pracodawcą. Długość okresu wypowiedzenia zależna jest również od tego, kto chce zakończyć dany stosunek pracy: ty czy twój pracodawca. Jeśli chcesz rozwiązać umowę o pracę w Holandii, musisz to zrobić w formie pisemnej. Należy dotrzymać uzgodnionego okresu wypowiedzenia, określonego w umowie o pracę.
Chcesz sam zrezygnować z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Jeśli posiadasz umowę o pracę na czas nieokreślony, okresy twojego wypowiedzenia w Holandii wynosi 1 miesiąc. Oznacza to, że musisz złożyć wypowiedzenie z 1-miesięcznym wyprzedzeniem. Dotyczy to jednak miesiąca kalendarzowego. Okres wypowiedzenia rozpoczyna się od 1 dnia następnego miesiąca. Przykładowo jeśli chcesz zakończyć pracę od 1 maja, musisz złożyć wypowiedzenie umowy o pracę w Holandii najpóźniej przed 1 kwietnia. W tej sytuacji będziesz musiał pracować jeszcze do końca kwietnia.
Możesz uzgodnić z pracodawcą dłuższy okres wypowiedzenia, co musi być uwzględnione w twojej umowie o pracę. Okres wypowiedzenia wtedy nie może być dłuższy niż 6 miesięcy. Gdy twój okres wypowiedzenia jest dłuższy niż 1 miesiąc, twój pracodawca musi przestrzegać dwa razy dłuższego okresu wypowiedzenia. Na przykład jeśli twój okres wypowiedzenia wynosi 4 miesiące, pracodawca musi przestrzegać 8-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
Możesz również uzgodnić z pracodawcą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie trzeba tego zapisywać w umowie o pracę.
Umowa na czas określony
Jeśli zawarłeś umowę o pracę na czas określony z pracodawcą w Holandii na przykład na 6 miesięcy lub 1 rok i nie masz okresu wypowiedzenia określonego w umowie, twoja umowa wygaśnie wówczas automatycznie dopiero w uzgodnionym w niej terminie. Możesz wypowiedzieć taką umowę o pracę tylko wtedy, gdy istnieje pilny powód i dlatego natychmiast rezygnujesz. W innych wypadkach, gdy na przykład znalazłeś nową pracę, a twój pracodawca nie chce cię wypuścić, możesz zwrócić się do sędziego sądu rejonowego o rozwiązanie umowy.
Pamiętaj jednak, że zawsze możesz uzgodnić z pracodawcą możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy na czas określony. Taki okres wypowiedzenia powinien być zapisany w twojej umowie o pracy.
Okres próbny
Gdy jesteś jeszcze na okresie próbnym, nie masz okresu wypowiedzenia. Możesz od razu zrezygnować i rozwiązać umowę o pracę. Twoje zatrudnienie zostanie wtedy natychmiast zakończone.
Pracodawca chce ciebie zwolnić z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Inne okresy wypowiedzenia obowiązują, gdy sam pracodawca chce rozwiązać z tobą umowę o pracę w Holandii. Zależne są one od twojego stażu pracy u danego pracodawcy.
| Staż pracy u danego pracodawcy | Okres wypowiedzenia |
|---|---|
| Krócej niż 5 lat | 1 miesiąc |
| Pomiędzy 5 a 10 lat | 2 miesiące |
| Pomiędzy 10 a 15 lat | 3 miesiące |
| 15 lat lub dłużej | 4 miesiące |
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą dłuższy okres wypowiedzenia, co powinno być zapisane w twojej umowie o pracę. Uwaga: okres wypowiedzenia Twojego pracodawcy musi być dwa razy dłuższy niż Twój.
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie musi uwzględniać tego w umowie. Gdy osiągniesz wiek emerytalny, Twój pracodawca ma krótszy 1-miesięczny okres wypowiedzenia.
Jeśli masz umowę o pracę na czas określony w Holandii, na przykład na 6 miesięcy, Twoja umowa wygasa wraz z terminem określonym w umowie. Nie występuje tutaj okres wypowiedzenia. Jednak w trakcie podpisywania umowy Twój pracodawca może zgodzić się z Tobą, że umowę można rozwiązać wcześniej, co powinno być zapisane w danej umowie o pracę. Pracodawca ma jednak obowiązek poinformowania pracownika, o tym, czy umowa na czas określony zostanie przedłużona i na jakich warunkach. Musi to zrobić pisemnie, najpóźniej 1 miesiąc przed zakończeniem umowy. Jeśli pracodawca tego nie zrobi na czas lub się spóźni, pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości 1 miesięcznego wynagrodzenia lub jego proporcjonalnej wysokości do okresu spóźnienia. Zasada ta nie obowiązuje, gdy w umowie zawarta jest klauza o tymczasowym charakterze zatrudnienia.
Okres próbny
Jeśli pracujesz jeszcze w okresie próbnym, Twój pracodawca nie musi przestrzegać okresu wypowiedzenia. Możesz zostać natychmiast zwolniony.
Zwolnienie w trybie natychmiastowym (dyscyplinarnie) w Holandii
Pracodawca może cie zwolnić w trybie natychmiastowym, jeśli posiada ważne powody. Jest to tak zwany ontslag op staande voet. W takim przypadku nie obowiązuje go okres wypowiedzenia, a twoja umowa zostaje natychmiastowo rozwiązana. Przykładami pilnych powodów są:
- oszustwo,
- kradzież,
- rażąca zniewaga,
- groźby,
- poważny brak umiejętności, potrzebnych do wykonywania pracy,
- odmawianie pracy bez ważnego powodu.
Przy uznaniu ojcostwa w Holandii obowiązują następujące warunki:
Masz ukończone 16 lat.
Masz pozwolenie od matki dziecka na uznanie ojcostwa, chyba że dziecko ma więcej niż 16 lat.
Jeśli dziecko ma 12 lat lub więcej, potrzebna będzie pisemna zgoda dziecka.
Nie możesz uznać dziecka, jeśli nie masz prawa poślubić jego matki. Na przykład dlatego, że jesteś krewnym matki.
Nie możesz uznać dziecka, jeśli posiada ono już 2 rodziców.
Jeśli jesteś pod kuratelą z powodu stanu fizycznego lub psychicznego, należy najpierw uzyskać zezwolenie od sądu rejonowego.
Rząd niderlandzki przechowuje różnorodne dane dotyczące osób. Administracja ta nazywa się Basisregistratie Personen (Podstawowy rejestr osób), czyli BRP. Każda gmina w Niderlandach prowadzi ewidencję swoich mieszkańców we własnej administracji. Wszystkie 355 gmin tworzą razem jedną dużą bazę: BRP.
Z danych tych korzysta wiele organizacji w tym organy podatkowe, UWV, fundusze emerytalne i wiele innych. Jeśli dane ulegną zmianie w BRP, są one automatycznie przekazywane organizacjom, które je potrzebują. Aby zapewnić aktualność i dokładność tych danych, mieszkańcy Niderlandów powinni zgłaszać do gminy zmiany swojej sytuacji osobistej (np. przeprowadzka).
Leki przepisane przez lekarza rodzinnego lub specjalistę są zazwyczaj refundowane w ramach ubezpieczenia podstawowego. To, ile kosztują lekarstwa w Holandii, zależy od kilku czynników:
Refundacja przez ubezpieczyciela zdrowotnego
Większość ubezpieczycieli refunduje tylko najtańszy wariant leków z tą samą substancją czynną. Czasami ubezpieczyciel refunduje także inny wariant leku. Na przykład, jeśli masz reakcję alergiczną na lek, który jest refundowany. Ubezpieczyciel zdrowotny z góry określa, który wariant leku zrefunduje. Dlatego ważne jest, aby wybrać ubezpieczenie zdrowotne najbardziej dopasowane do swoich potrzeb. Więcej informacji na temat refundacji leków znajdziesz w swojej polisie ubezpieczeniowej.
Eigen bijdrage, czyli wkład własny
Ten sam lek może różnić się ceną ze względu ma markę. Aby zapobiec refundacji lekarstw o różnych cenach, rząd określa maksymalną refundację za dany lek z ubezpieczenia podstawowego. Jeśli cena leku jest wyższa niż ta refundacja, musisz dopłacić. To jest wkład własny, czyli eigen bijdrage. Aby pokryć dodatkowy wkład własny, możesz wykupić u niektórych ubezpieczycieli dodatkowe ubezpieczenie.
Od 2019 r. płacisz maksymalnie 250 euro na rok jako wkład własny za leki. Ten maksymalny wkład własny obowiązuje do 31 grudnia 2021 r.
Jeśli stosujesz leki, które nie są w całości lub częściowo refundowane, koszty te nie wliczają się do maksymalnego wkładu własnego w wysokości 250 euro. Za te leki w całości musisz zapłacić sam.
Eigen risico – ryzyko własne
Ubezpieczyciel refunduje lekarstwa z podstawowego pakietu ubezpieczenia zdrowotnego. Za leki, które są objęte ubezpieczeniem podstawowym płacisz również eigen risico. Jeśli nie wykorzystałeś jeszcze swojego ryzyka własnego, możesz otrzymać rachunek od ubezpieczyciela za otrzymane leki. Firma ubezpieczeniowa może sama zdecydować, czy za dany lek musisz zapłacić eigen risico.
Ile kosztują lekarstwa w Holandii oraz informacje o refundacji leków znajdziesz na stronie Medicijnkosten.nl. Tutaj dowiesz się:
- czy twój lek jest objęty podstawowym ubezpieczeniem zdrowotnym;
- które koszty liczą się do eigen risico;
- jaki może być twój wkład własny;
- czy istnieje tańszy odpowiednik w pełni refundowany przez ubezpieczenie zdrowotne.
Poniżej znajdziesz informacje o tym, gdzie i jak wyrobić numer BSN w Holandii:
Jeśli zostajesz dłużej niż 4 miesiące w Niderlandach, możesz zameldować się w gminie, w której mieszkasz. Zostaniesz automatycznie zapisany do bazy BRP (Basisregistratie Personen) i otrzymasz numer BSN. Sprawdź jak zameldować się w urzędzie gminy w Holandii >>
Jeśli przyjeżdżasz do Holandii na krócej niż 4 miesiące, możesz zarejestrować się w jednej z gmin RNI. Przy rejestracji automatycznie otrzymasz swój numer BSN. Sprawdź jak zarejestrować się w RNI >>
Pamiętaj, że twoje dzieci również powinny mieć numer BSN. Jeśli przyjeżdżasz z dziećmi do Holandii, musisz je także zarejestrować w BRP. Po rejestracji otrzymają one własny numer BSN.
Jeśli twoje dziecko urodziło się w Holandii, otrzyma ono automatycznie numer BSN od gminy, w której zostaną zarejestrowane jego narodziny. Gdy dziecko urodziło się za granicą, np. w Polsce i tam zostały zgłoszone jego narodziny w gminie oraz tam mieszka, nie otrzyma ono automatycznie numeru BSN w Holandii. Dziecko otrzyma numer BSN, gdy tylko złożysz wniosek o zasiłek rodzinny do Banku Ubezpieczeń Społecznych w Holandii (SVB). SVB zarejestruje Twoje dziecko jako nierezydent w Bazie Danych Osobowych (BRP). Otrzymasz wówczas list z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Stosunków z Królestwem z numerem BSN Twojego dziecka.
Jeśli starasz się o zasiłek w Holandii razem z partnerem, który mieszka w Polsce, musi on również posiadać holenderski numer BSN. Partner lub partnerka może złożyć wniosek o numer BSN w jednej z gmin RNI. Inną opcją na to, jak wyrobić numer BSN w Holandii w tej sytuacji, jest wypełnienie specjalnego formularza i wysłanie go wraz z wymaganymi załącznikami do Belastingdienst. W ciągu 4 tygodni otrzymasz list z odpowiedzią. Możesz również zadzwonić do Belastingdienst z wnioskiem o numer BSN. Po otrzymaniu numeru BSN możecie starać się o zasiłek.
Zazwyczaj, jeśli przyjeżdżasz do pracy w Holandii przez biuro pośrednictwa pracy, biuro to załatwia formalności związane z rejestracją i numerem BSN w Holandii. Zapytaj się więc w swoim biurze pośrednictwa pracy, czy posiadasz już ten numer.
Po rejestracji w bazie BRP i nadaniu numeru BSN otrzymasz potwierdzenie jego nadania.