Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Dzieci również muszą posiadać ubezpieczenie zdrowotne w Holandii. Dziecko należy zgłosić do ubezpieczyciela zdrowotnego w ciągu 4 miesięcy od urodzenia. Za dzieci do 18 roku życia nie płacisz składek za podstawowe ubezpieczenie zdrowotne. Również w przypadku dzieci nie obowiązuje eigen risico. Składkę za dziecko zaczniesz opłacać od pierwszego miesiące po skończeniu przez nie 18 lat.
Poniżej dowiesz się, kiedy musisz zameldować się w Holandii oraz jak i gdzie to zrobić. Sposób i miejsce rejestracji zależą od tego, jak długo zamierzasz przebywać w Holandii.
Zostajesz w Holandii krócej niż 4 miesiące
Obywatele Polski korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Jeśli planowany pobyt w Holandii nie przekracza 4 miesięcy, nie trzeba zgłaszać pobytu w urzędzie gminy ani w urzędzie imigracyjnym (IND). Jeśli jednak masz zamiar zostać w Holandii krócej niż 4 miesiące z zamiarem na przykład pracy lub nauki, warto zarejestrować się na pobyt czasowy jako nierezydent w jednej z 19 gmin RNI. Są to: Alkmaar, Almelo, Amsterdam, Breda, Haga, Doetinchem, Eindhoven, Groningen, Goes, Heerlen, Leeuwarden, Leiden, Nijmegen, Rotterdam, Terneuzen, Utrecht, Venlo, Westland i Zwolle. Aby dokonać rejestracji, należy najpierw umówić się na spotkanie. Dokładne dane adresowe znajdziesz na stronie nederlandwereldwijd.nl.
Dzięki rejestracji zostaniesz zapisany do rejestru BRP oraz otrzymasz numer BSN. Numer ten jest potrzebny między innymi do podjęcia pracy, wykupienia ubezpieczenia zdrowotnego, czy otwarcia konta w banku w Holandii.
Gdy okaże się, że twój pobyt się przedłuży, zamelduj się w urzędzie gminy, na której terenie aktualnie mieszkasz.
Zostajesz w Holandii dłużej niż 4 miesiące
Jeśli chcesz zostać w Holandii dłużej niż 4 miesiące, zamelduj się w gminie, w której mieszkasz. Zrób to w urzędzie gminy w ciągu 5 dni od przyjazdu do Holandii. Należy zameldować również wszystkich członków rodziny, którzy przybyli z tobą do Holandii. Na stronie internetowej swojego urzędu gminy znajdziesz informacje na temat sposobu umówienia spotkania oraz dokumentów, które potrzebujesz, aby zameldować się w Holandii.
Meldunek w Holandii da ci status mieszkańca (rezydenta) Holandii oraz zostaniesz wpisany do bazy BRP. Równocześnie ty i każdy członek twojej rodziny otrzymacie numer BSN. Posiadając meldunek, łatwiej jest zawrzeć umowę o ubezpieczenie zdrowotne, czy założyć konto w banku w Niderlandach.
Jeżeli pracownik tymczasowy od razu lub w ciągu 6 miesięcy po fazie B lub 3 będzie kontynuował pracę dla tej samej agencji, przechodzi on do fazy C lub 4 w Holandii. Zostanie on wówczas zatrudniony przez agencję pracy tymczasowej w Holandii na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.
Jeśli masz umowę w fazie C lub 4 w Holandii i pracodawca nie ma dla ciebie pracy, agencja pracy tymczasowej ma obowiązek poszukać dla Ciebie odpowiedniej pracy zastępczej. W międzyczasie masz prawo do ciągłej wypłaty wynagrodzenia w wysokości 100%. Podobnie jak w fazie B i 3 odpowiednią pracą w fazie C jest stanowisko o nie więcej niż dwie grupy stanowisk niższe od pierwszego zajmowanego stanowiska. Liczba godzin nowego zlecenia musi również odpowiadać liczbie godzin zapisanych w umowie. Jeśli agencja pracy złoży Ci rozsądną ofertę, a Ty ją odrzucisz, Twoje prawo do alternatywnej pracy i prawo do dalszej wypłaty wynagrodzenia wygasną.
Umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony możesz rozwiązać zarówno Ty, jak i agencja pracy tymczasowej. Może ona zostać rozwiązana następnego dnia roboczego z uwzględnieniem ustawowego okresu wypowiedzenia, który wynosi na przykład 1 miesiąc, jeśli jesteś zatrudniony krócej niż 5 lat. Umowa może obejmować dłuższy okres wypowiedzenia, do 6 miesięcy i jest on wtedy taki sam dla obu stron.
W przypadku umowy o pracę z fazą C lub fazą 4 w Holandii zwolnienie przez agencję pracy możliwe jest wyłącznie za zgodą UWV lub sędziego sądu rejonowego. Po osiągnięciu wieku emerytalnego umowa na czas nieokreślony automatycznie wygasa.
Dodatkowo w fazie C/4 masz obowiązek uczestniczyć w programie emerytalnym plus, a w przypadku choroby masz prawo do kontynuacji wypłaty wynagrodzenia, tak samo jak w fazie B i 3.
Gdy po zakończeniu umowy w fazie C lub 4 w Holandii nie zostaniesz zatrudniony przez tę samą agencję pracy w przeciągu następnych 6 miesięcy, związane z tą fazą uprawnienia wygasną. Pracę rozpoczniesz ponownie od fazy A lub 1.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę w Holandii zależy od czasu trwania umowy, od tego, czy nadal jesteś na okresie próbnym oraz innych ustaleń z pracodawcą. Długość okresu wypowiedzenia zależna jest również od tego, kto chce zakończyć dany stosunek pracy: ty czy twój pracodawca. Jeśli chcesz rozwiązać umowę o pracę w Holandii, musisz to zrobić w formie pisemnej. Należy dotrzymać uzgodnionego okresu wypowiedzenia, określonego w umowie o pracę.
Chcesz sam zrezygnować z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Jeśli posiadasz umowę o pracę na czas nieokreślony, okresy twojego wypowiedzenia w Holandii wynosi 1 miesiąc. Oznacza to, że musisz złożyć wypowiedzenie z 1-miesięcznym wyprzedzeniem. Dotyczy to jednak miesiąca kalendarzowego. Okres wypowiedzenia rozpoczyna się od 1 dnia następnego miesiąca. Przykładowo jeśli chcesz zakończyć pracę od 1 maja, musisz złożyć wypowiedzenie umowy o pracę w Holandii najpóźniej przed 1 kwietnia. W tej sytuacji będziesz musiał pracować jeszcze do końca kwietnia.
Możesz uzgodnić z pracodawcą dłuższy okres wypowiedzenia, co musi być uwzględnione w twojej umowie o pracę. Okres wypowiedzenia wtedy nie może być dłuższy niż 6 miesięcy. Gdy twój okres wypowiedzenia jest dłuższy niż 1 miesiąc, twój pracodawca musi przestrzegać dwa razy dłuższego okresu wypowiedzenia. Na przykład jeśli twój okres wypowiedzenia wynosi 4 miesiące, pracodawca musi przestrzegać 8-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
Możesz również uzgodnić z pracodawcą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie trzeba tego zapisywać w umowie o pracę.
Umowa na czas określony
Jeśli zawarłeś umowę o pracę na czas określony z pracodawcą w Holandii na przykład na 6 miesięcy lub 1 rok i nie masz okresu wypowiedzenia określonego w umowie, twoja umowa wygaśnie wówczas automatycznie dopiero w uzgodnionym w niej terminie. Możesz wypowiedzieć taką umowę o pracę tylko wtedy, gdy istnieje pilny powód i dlatego natychmiast rezygnujesz. W innych wypadkach, gdy na przykład znalazłeś nową pracę, a twój pracodawca nie chce cię wypuścić, możesz zwrócić się do sędziego sądu rejonowego o rozwiązanie umowy.
Pamiętaj jednak, że zawsze możesz uzgodnić z pracodawcą możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy na czas określony. Taki okres wypowiedzenia powinien być zapisany w twojej umowie o pracy.
Okres próbny
Gdy jesteś jeszcze na okresie próbnym, nie masz okresu wypowiedzenia. Możesz od razu zrezygnować i rozwiązać umowę o pracę. Twoje zatrudnienie zostanie wtedy natychmiast zakończone.
Pracodawca chce ciebie zwolnić z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Inne okresy wypowiedzenia obowiązują, gdy sam pracodawca chce rozwiązać z tobą umowę o pracę w Holandii. Zależne są one od twojego stażu pracy u danego pracodawcy.
| Staż pracy u danego pracodawcy | Okres wypowiedzenia |
|---|---|
| Krócej niż 5 lat | 1 miesiąc |
| Pomiędzy 5 a 10 lat | 2 miesiące |
| Pomiędzy 10 a 15 lat | 3 miesiące |
| 15 lat lub dłużej | 4 miesiące |
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą dłuższy okres wypowiedzenia, co powinno być zapisane w twojej umowie o pracę. Uwaga: okres wypowiedzenia Twojego pracodawcy musi być dwa razy dłuższy niż Twój.
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie musi uwzględniać tego w umowie. Gdy osiągniesz wiek emerytalny, Twój pracodawca ma krótszy 1-miesięczny okres wypowiedzenia.
Jeśli masz umowę o pracę na czas określony w Holandii, na przykład na 6 miesięcy, Twoja umowa wygasa wraz z terminem określonym w umowie. Nie występuje tutaj okres wypowiedzenia. Jednak w trakcie podpisywania umowy Twój pracodawca może zgodzić się z Tobą, że umowę można rozwiązać wcześniej, co powinno być zapisane w danej umowie o pracę. Pracodawca ma jednak obowiązek poinformowania pracownika, o tym, czy umowa na czas określony zostanie przedłużona i na jakich warunkach. Musi to zrobić pisemnie, najpóźniej 1 miesiąc przed zakończeniem umowy. Jeśli pracodawca tego nie zrobi na czas lub się spóźni, pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości 1 miesięcznego wynagrodzenia lub jego proporcjonalnej wysokości do okresu spóźnienia. Zasada ta nie obowiązuje, gdy w umowie zawarta jest klauza o tymczasowym charakterze zatrudnienia.
Okres próbny
Jeśli pracujesz jeszcze w okresie próbnym, Twój pracodawca nie musi przestrzegać okresu wypowiedzenia. Możesz zostać natychmiast zwolniony.
Zwolnienie w trybie natychmiastowym (dyscyplinarnie) w Holandii
Pracodawca może cie zwolnić w trybie natychmiastowym, jeśli posiada ważne powody. Jest to tak zwany ontslag op staande voet. W takim przypadku nie obowiązuje go okres wypowiedzenia, a twoja umowa zostaje natychmiastowo rozwiązana. Przykładami pilnych powodów są:
- oszustwo,
- kradzież,
- rażąca zniewaga,
- groźby,
- poważny brak umiejętności, potrzebnych do wykonywania pracy,
- odmawianie pracy bez ważnego powodu.
Poniżej dowiesz się, co to jest numer BSN w Holandii. Jest to pierwsza rzecz, którą powinieneś załatwić po przyjeździe do tego kraju z zamiarem pracy czy nauki. Numer BSN (Burgerservicenummer) to osobisty numer każdej osoby zarejestrowanej w bazie BRP (Basisregistratie Personen) w Holandii. Każdy, kto zarejestruje się w BRP, otrzyma automatycznie numer BSN. Jest to odpowiednik polskiego numeru PESEL i służy urzędom, jak również innym organizacjom pozarządowym do potwierdzenia twojej tożsamości. Dzięki BSN nie musisz podawać za każdym razem swoich danych osobowych w trakcie wizyty w urzędzie. Oprócz rządu, podmioty świadczące opiekę zdrowotną czy szkoły są zobowiązane do stosowania BSN w swojej administracji.
Urzędy niderlandzkie, jak również organizacje pozarządowe używają BSN. Dzięki numerowi BSN możesz między innymi:
Pracować legalnie w Holandii;
Wykupić ubezpieczenie zdrowotne;
Iść do lekarza lub dentysty;
Założyć konto w banku;
Poprosić o zasiłek;
Rozliczyć się z podatku dochodowego;
Kupić samochód w Niderlandach;
Założyć własną firmę w Niderlandach.
Wiedząc już, co to jest numer BSN w Holandii i chcąc tutaj mieszkać, wyrób go jak najszybciej.