Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
Kalendarz
z najważniejszymi datami i terminami w Holandii
Wakacje szkolne
Święta i dni wolne od pracy
Terminy wypłat zasiłków, dodatków i emerytur
Inne…
W pytaniach i odpowiedziach

Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Collectieve zorgverzekering jest to grupowe ubezpieczenie zdrowotne.
Ubezpieczenie podstawowe możesz wykupić samodzielnie lub dołączyć do określonej grupy osób. Na przykład pracodawca, związki zawodowe, organizacje osób starszych lub stowarzyszenia pacjentów zawierają specjalne umowy z ubezpieczycielami zdrowotnymi. Jest to podstawowe ubezpieczenie zdrowotne z usługami medycznymi dopasowanymi do wymagań osób do niej należących. Zapytaj swojego pracodawcę lub organizację, do której należysz o możliwość zawarcia ubezpieczenia grupowego.
Również wiele gmin opłaca grupowe ubezpieczenie zdrowotne. Takie ubezpieczenie oferowane jest osobom o niskich dochodach. Zajrzyj na stronę internetową Gezondverzekerd.nl, aby zobaczyć, co oferuje twoja gmina.
Poniżej znajdziesz informacje o tym, jak ubiegać się o władzę rodzicielską w Holandii czyli ouderlijk gezag. Jeśli nie jesteś w związku małżeńskim lub zarejestrowanym związku partnerskim z matką dziecka i uznałeś dziecko przed 1 stycznia 2023 roku, nie otrzymasz automatycznie władzy rodzicielskiej. Bez władzy rodzicielskiej, zgodnie z prawem, nie masz wpływu na wychowanie swojego dziecka. Nie możesz również działać jako jego przedstawiciel prawny. Przedstawiciel prawny podejmuje decyzje np. za osobę niepełnoletnią, która zgodnie z prawem nie jest jeszcze w stanie podejmować decyzji samodzielnie. Wraz z władzą rodzicielską otrzymujesz szereg praw i obowiązków.
Władza rodzicielska oznacza, że rodzic(e) prawny(i) jest(są) odpowiedzialny(i) za wychowanie i opiekę nad dzieckiem. Aby ubiegać się o władzę rodzicielską nad uznanym dzieckiem, musicie wspólnie złożyć wniosek do sądu o przyznanie władzy rodzicielskiej. Można to zrobić przez internet lub pisemnie.
Jak ubiegać się o władzę rodzicielską w Holandii przez internet
Aby móc złożyć wniosek drogą elektroniczną, musicie spełniać następujące warunki:
Masz burgerservicenummer (BSN) swojego dziecka.
Oboje rodzice mogą zalogować się do formularza za pomocą DigiD.
Twoje dziecko musi być zarejestrowane w Holandii w Podstawowym Rejestrze Osób (BRP).
Oboje rodzice mieszkają w tej samej gminie w Holandii.
Jak ubiegać się o władzę rodzicielską w Holandii pisemnie
Aby złożyć wniosek w formie pisemnej, potrzebne są następujące dokumenty:
Oryginał odpisu lub wyciągu z aktu urodzenia:
- który stwierdza uznanie dziecka,
- z potwierdzeniem, że dokument jest urzędowy,
- który jest nie starszy niż 3 miesiące.
Kopie ważnych dokumentów tożsamości obojga rodziców
Wypełniony formularz Formulier aanvraag gezamenlijk gezag.
Wypełnij formularz i wyślij go do sądu wraz z kompletem dokumentów. Może to być dowolny sąd w Holandii, o ile dziecko mieszka w Holandii.
Jeśli spełniacie wszystkie warunki, w ciągu 2 tygodni otrzymacie wyciąg z „Gezagsregister”. Od tego momentu będziecie sprawować wspólną władzę rodzicielską nad dzieckiem.
To jak starać się o urlop macierzyński i zasiłek macierzyński w Holandii, zależy od twojej sytuacji.
Jesteś zatrudniona
Jeśli pracujesz i jesteś w ciąży, poinformuj o tym swojego pracodawcę. Zrób to nie później niż 3 tygodnie przed planowaną pójściem na urlop macierzyński. Najlepiej zgłosić to jak najwcześniej. Dzięki temu Ty i Twój pracodawca nadal będziecie mieli czas na uzgodnienie szczegółów Twojej nieobecności.
Twój pracodawca może poprosić cię o zwangerschapsverklaring. Jest to oświadczenie Twojego lekarza rodzinnego, ginekologa lub położnej stwierdzające, że jesteś w ciąży i kiedy przypada termin porodu. Zachowaj to oświadczenie w swojej administracji. W razie kontroli, UWV może o nie poprosić do 1 roku od daty zakończenia zasiłku macierzyńskiego.
Twój pracodawca w twoim imieniu złoży wniosek o zasiłek macierzyński (WAZO-uitkering) w UWV w Holandii. Zrobi to maksymalnie na 4 i minimum 2 tygodnie przed datą rozpoczęcia Twojego urlopu macierzyńskiego. Możesz uzgodnić z pracodawcą, komu będzie wypłacane świadczenie. Zazwyczaj zasiłek jest wypłacany przez UWV pracodawcy, a ten dalej wypłaca ci pensję. Czasami wygodniej jest, jeśli UWV przekaże świadczenie bezpośrednio Tobie. Na przykład, jeśli Twoje zatrudnienie zakończy się w trakcie Twojego urlopu macierzyńskiego. Wtedy UWV wypłaca zasiłek raz w tygodniu bezpośrednio na Twoje konto.
Pobierasz zasiłek z UWV
Jeśli jesteś w ciąży i pobierasz zasiłek dla bezrobotnych (WW-uitkering), zasiłek chorobowy (Ziektewet-uitkering) lub loongerelateerde uitkering (WGA) masz prawo do urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego w Holandii. Dotyczy to również następujących sytuacji:
- Jesteś dobrowolnie ubezpieczona na mocy ustawy o zasiłkach chorobowych;
- Termin porodu przypada w ciągu 10 tygodni od zakończenia pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub zasiłku chorobowego;
- Twoja umowa o pracę tymczasową wygasa, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia;
- Zostaniesz zwolniona, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia;
- Zwalniasz się z pracy, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia.
Jeżeli pobierasz zasiłek WAO, Wajong, IVA, dodatek do wynagrodzenia lub świadczenie uzupełniające (WGA), Twoje świadczenie będzie kontynuowane na normalnych zasadach. Nie będziesz wówczas otrzymywać oddzielnego zasiłku macierzyńskiego.
To, jak starać się o urlop i zasiłek macierzyński w Holandii w UWV, zależy od rodzaju świadczenia, które pobierasz:
- zasiłek dla bezrobotnych:
Wniosek o zasiłek macierzyński możesz złożyć przez Mijn UWV.
- inne świadczenie:
O wniosek o zasiłek macierzyński w Holandii można ubiegać się wyłącznie telefonicznie (UWV Telefoon Werknemers), od 4 tygodnia przed pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego. W trakcie rozmowy należy poprosić o formularz 'Aanvraag WAZO-uitkering’, w którym należy podać termin porodu i dzień rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego. Następnie należy go wysłać do UWV. Nie trzeba wysyłać zaświadczenia o ciąży (zwangerschapsverklaring). Należy jednak je zachować w razie kontroli UWV do 1 roku po zakończeniu wypłaty świadczenia.
Prowadzisz własną działalność gospodarczą
O świadczenie ZEZ możesz poprosić przez Mijn UWV w zakładce Zwangerschapsuitkering, poprzez podanie wymaganych informacji. Wniosek złóż nie później niż 2 tygodnie przed urlopem macierzyńskim. Możesz również złożyć wniosek do 1 roku wstecz. Wówczas możesz otrzymać niższe świadczenie.
Status wniosku możesz sprawdzić na stronie Mijn UWV. Znajdziesz tam między innymi:
- datę, kiedy UWV otrzymało wniosek o zasiłek;
- przewidywany termin, w którym UWV poinformuje Cię, czy otrzymasz zasiłek macierzyński;
- przewidywaną datę rozpoczęcia świadczenia.
W ciągu 4 tygodni od rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego otrzymasz pismo od UWV z decyzją o przyznaniu świadczenia. Twój pracodawca otrzyma kopię tego dokumentu. Pamiętaj, że od momentu złożenia wniosku o świadczenia z UWV masz szereg obowiązków.
Przydatne jest też wiedzieć, co to jest DigiD Machtigen. Teraz co raz więcej rzeczy możesz załatwić przez internet. Być może nie wiesz jak to zrobić i potrzebujesz przy tym pomocy innej osoby. A może ktoś inny ma problemy z posługiwaniem się komputerem i chcesz mu pomóc. Twoje DigiD, jak i to innej osoby jest osobiste i tajne dlatego nie powinieneś go nikomu pokazywać. Tutaj przyda się właśnie DigiD Machtigen. W ten sposób dajesz upoważnienie innej osobie lub uzyskasz upoważnienie od innej osoby na wykonywanie określonych zadań w internecie na oznaczony czas w Twoim imieniu lub w imieniu innej osoby.
Ważne: nie dawaj nikomu swoich danych do logowania DigiD, lecz użyj DigiD Machtigen.
Upoważnienie dla kogoś innego
Jeśli na przykład nie wiesz jak wypełnić zeznania podatkowego i chcesz, aby ktoś inny to dla ciebie zrobił, możesz udzielić mu upoważnienia. Może być to prywatna osoba lub firma. Wykonaj następujące kroki:
- Złóż wniosek o tzw. Machtigingcode dla tej osoby lub firmy. W trakcie składania wniosku możesz określić, co dana osoba ma dla ciebie wykonać, a także jak długo to upoważnienie będzie ważne.
- Przekaż otrzymany kod oraz swój burgerservicenummer – numer BSN tej osobie lub firmie.
Upoważnienie dla ciebie
Jeśli ktoś potrzebuje Twojej pomocy, możesz również poprosić o Machtigingscode sam. Będziesz do tego potrzebował burgerserviecenummer (BSN) tej osoby.
- Złóż wniosek o Machtigingscode dla siebie.
- Kod przyjdzie pocztą na adres osoby, dla której poprosił o upoważnienie.
- Aktywuj swoje upoważnienie.
Więcej informacji na temat upoważnień DigiD oraz wszelkie porady jak je stosować znajdziesz na oficjalnej stronie DigiD.
Zorgverzekering to ubezpieczenie od kosztów leczenia w Holandii, czyli ubezpieczenie zdrowotne. Jest ono obowiązkowe. Jeśli pracujesz lub mieszkasz w Holandii, musisz wykupić ubezpieczenie zdrowotne jak najszybciej, w ciągu 4 miesięcy od przybycia do Holandii. Ubezpieczenie to pokrywa koszty podstawowej opieki zdrowotnej. Są to na przykład: wizyta u lekarza rodzinnego, wizyta w szpitalu czy wykupienie lekarstw w aptece.
Istnieją dwa rodzaje ubezpieczenia zdrowotnego w Holandii:
Basisverzekering – obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne,
Anvullende verzekering – nieobowiązkowe ubezpieczenie dodatkowe.