Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Po porodzie należy zgłosić urodzenie dziecka w urzędzie gminy, w której się ono urodziło w Holandii. Przez rejestrację dziecka w bazie danych osobowych BRP, ta informacja zostanie przekazana również do UWV. Nie musisz więc informować UWV o porodzie. Należy jednak poinformować o tym fakcie pracodawcę. Pracodawca zgłasza UWV datę porodu w następujących przypadkach:
- gdy mieszkasz za granicą,
- gdy urodziłaś dziecko przed rozpoczęciem urlopu macierzyńskiego.
W tych samych przypadkach należy powiadomić UWV, jeśli otrzymujesz zasiłek bezpośrednio od UWV lub jesteś osobą prowadzącą działalność gospodarczą. Możesz to zrobić telefonicznie dzwoniąc na UWV Telefoon Werknemers.
Jeśli przebywasz za granicą i tam urodziłaś, musisz wysłać międzynarodowy wypis z aktu urodzenia dziecka z własnym numerem BSN na adres:
UWV Afdeling Ziektewet
Postbus 57015
1040 CT Amsterdam
Nederland
Wiele obcokrajowców przyjeżdżających do Holandii, zastanawia się, czy ubezpieczenie zdrowotne w Holandii jest obowiązkowe.
Każdy, kto mieszka lub pracuje w Holandii musi posiadać podstawowe ubezpieczenie zdrowotne (Zorgverzekering). Jeśli przyjeżdżasz do Holandii, aby tu mieszkać lub pracować, wykup ubezpieczenie zdrowotne jak najszybciej. Zrób to najpóźniej w ciągu 4 miesięcy od przybycia do Holandii.
Nawet jeśli nie wykupiłeś jeszcze ubezpieczenia zdrowotnego, jesteś ubezpieczony obowiązkowo już od dnia zamieszkania w Holandii i zarejestrowania się w holenderskiej gminie lub gdy zaczniesz pracować dla holenderskiego pracodawcy. Od tego dnia otrzymasz również zwrot kosztów opieki z pakietu podstawowego (Basisverzekering). Dlatego, jeśli wykupisz holenderskie ubezpieczenie zdrowotne w ciągu 4 miesięcy od przybycia do Holandii, będziesz musiał zapłacić zaległe składki za ten okres.
Gdy zgłosisz się do ubezpieczyciela zdrowotnego po 4 miesiącach, nie będziesz spłacał zaległy składek. Jednak będziesz musiał pokryć wszystkie koszty leczenie sam.
Jeśli zameldujesz się w gminie, a nie wykupiłeś ubezpieczenia zdrowotnego, otrzymasz list od CAK. Jest to instytucja, która czuwa nad tym, aby wszyscy w Holandii się ubezpieczyli. Jeśli nie wykupisz ubezpieczenia na czas, grozi ci m.in. kara grzywny.
Zastanawiasz się czy ubezpieczenie zdrowotne w Holandii jest obowiązkowe jeśli posiadasz ubezpieczenie z innego kraju? Tak, holenderskie ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe, nawet jeśli masz już takie ubezpieczenie w swoim kraju pochodzenia. Od tej zasady istnieje parę wyjątków. Możesz na przykład zachować swoje ubezpieczenie z kraju pochodzenia, jeśli pracujesz u zagranicznego pracodawcy lub studiujesz w Holandii.
Istnieją dwa rodzaje ubezpieczenia od kosztów leczenia w Holandii:
Basisverzekering – podstawowe ubezpieczenie zdrowotne, które jest obowiązkowe.
Aanvullende verzekering – dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne, które jest nieobowiązkowe.
Przydatne jest też wiedzieć, co to jest DigiD Machtigen. Teraz co raz więcej rzeczy możesz załatwić przez internet. Być może nie wiesz jak to zrobić i potrzebujesz przy tym pomocy innej osoby. A może ktoś inny ma problemy z posługiwaniem się komputerem i chcesz mu pomóc. Twoje DigiD, jak i to innej osoby jest osobiste i tajne dlatego nie powinieneś go nikomu pokazywać. Tutaj przyda się właśnie DigiD Machtigen. W ten sposób dajesz upoważnienie innej osobie lub uzyskasz upoważnienie od innej osoby na wykonywanie określonych zadań w internecie na oznaczony czas w Twoim imieniu lub w imieniu innej osoby.
Ważne: nie dawaj nikomu swoich danych do logowania DigiD, lecz użyj DigiD Machtigen.
Upoważnienie dla kogoś innego
Jeśli na przykład nie wiesz jak wypełnić zeznania podatkowego i chcesz, aby ktoś inny to dla ciebie zrobił, możesz udzielić mu upoważnienia. Może być to prywatna osoba lub firma. Wykonaj następujące kroki:
- Złóż wniosek o tzw. Machtigingcode dla tej osoby lub firmy. W trakcie składania wniosku możesz określić, co dana osoba ma dla ciebie wykonać, a także jak długo to upoważnienie będzie ważne.
- Przekaż otrzymany kod oraz swój burgerservicenummer – numer BSN tej osobie lub firmie.
Upoważnienie dla ciebie
Jeśli ktoś potrzebuje Twojej pomocy, możesz również poprosić o Machtigingscode sam. Będziesz do tego potrzebował burgerserviecenummer (BSN) tej osoby.
- Złóż wniosek o Machtigingscode dla siebie.
- Kod przyjdzie pocztą na adres osoby, dla której poprosił o upoważnienie.
- Aktywuj swoje upoważnienie.
Więcej informacji na temat upoważnień DigiD oraz wszelkie porady jak je stosować znajdziesz na oficjalnej stronie DigiD.
Podpisując umowę o pracę ważne jest wiedzieć, jakie CAO w Holandii obowiązuje ciebie i twojego pracodawcę. Jeśli u Twojego pracodawcy występuje CAO, zazwyczaj uwzględnia on go w umowie o pracę. Możesz także zapytać pracodawcę, jaki układ zbiorowy pracy Cię obowiązuje. Jako pracownik masz prawo się z nim zapoznać. Jeśli pracujesz między innymi w takich sektorach, jak budowlany, szklarniany, cukierniczy czy ogrodniczy, swoje CAO możesz znaleźć tutaj. Na tej stronie możesz również spróbować wyszukać swoją firmę, aby dowiedzieć się, jakie CAO w Holandii ją obowiązuje.
Pracowników tymczasowych pracując za pośrednictwem agencji pośrednictwa pracy zazwyczaj nie obejmuje układ zbiorowy pracy firmy, w której pracują. Agencje pośrednictwa pracy podlegają własnemu układowi zbiorowemu pracy (uitzend-cao).
Jako pracownik tymczasowy zazwyczaj podlegasz układowi zbiorowemu pracy ABU lub układowi zbiorowemu pracy NBBU. Jeśli chcesz wiedzieć, pod jaki CAO podlegasz, możesz to sprawdzić w rejestrze członków ABU lub NBBU Wystarczy że wyszukasz tam swoją agencję pracy. Jeśli chcesz wiedzieć, co dokładnie określa obowiązuje ciebie CAO w Holandii, znajdziesz je w języku polskim na stronie ABU CAO i NBBU CAO. Powyższe dwa Układy Zbiorowe Pracy dla pracowników tymczasowych zostały zawarte na okres od 2 stycznia 2023 roku do 1 stycznia 2024 roku, a następnie przedłużone na okres jednego roku, czyli do 1 stycznia 2025 roku.
Obydwa układy zbiorowe pracy są zharmonizowane, co oznacza że są on takie same. Jeśli Twoja agencja pracy jest zrzeszona w układzie zbiorowym pracy, ma obowiązek przestrzegać tych porozumień. CAO w Holandii dla pracowników tymczasowych jest minimalnym układem zbiorowym pracy. Oznacza to, że agencja pracy może zawsze zaoferować więcej niż warunki zatrudnienia określone w układzie zbiorowym pracy.
Poniżej dowiesz się, kto może otrzymać rentę rodzinną w Holandii i jakie warunki dana osoba musi spełnić, aby mieć do niej prawo.
Jako wdowa lub wdowiec z dziećmi do 18 roku życia możesz mieć prawo do renty rodzinnej. Lub jeśli jesteś niezdolny do pracy i straciłeś partnera. Dzieci mają prawo do renty rodzinnej w przypadku śmierci obojga rodziców. Obowiązują jednak dodatkowe warunki.
Zmarł twój partner
Otrzymasz rentę rodziną (Anw-uitkering), jeśli w dniu śmierci partnera:
Opiekujesz się dzieckiem poniżej 18 roku życia, które z tobą mieszka, lub
Jesteś niezdolny/a do pracy minimalnie w 45%
tylko wtedy, gdy:
Twój partner był ubezpieczony na mocy holenderskiej ustawy Anw. Z reguły każdy, kto mieszka lub pracuje w Holandii, jest ubezpieczony na mocy ustawy Anw. Są jednak wyjątki. Więcej informacji znajdziesz na oficjalnej stronie SVB również w języku polskim: https://www.svb.nl/pl/anw/co-to-jest-renta-rodzinna-anw/ubezpieczenie-na-mocy-ustawy-anw
nie osiągnąłeś jeszcze ustawowego wieku emerytalnego AOW.
Zmarł twój były partner
Aby otrzymać rentę rodzinną po zmarłym byłym partnerze, należy spełniać takie same warunki jak przy śmierci partnera oraz dodatkowo:
W dniu rozwodu oraz w chwili śmierci byłego partnera były spełnione warunki do otrzymania renty Anw, oraz
Twój były partner był zobowiązany do płacenia alimentów na Ciebie w dniu swego zgonu. Nie ma znaczenia, czy faktycznie otrzymałeś te alimenty.
To, kto może otrzymać rentę rodzinną Anw w Holandii, zależy nie tylko od powyższych warunków. Pod uwagę brane są także między innymi dochody osoby starającej się o zasiłek, jak również jej sytuacja mieszkalna.
Osoby mieszkające lub pracujące poza Holandią muszą spełnić dodatkowe warunki. Znajdziesz je w języku polskim na stronie SVB.
Oboje rodzice dziecka zmarli
Dziecko staje się sierotą, jeśli oboje rodzice dziecka zmarli. Sierota otrzyma rentę dla sierot (wezenuitkering) tylko wtedy, gdy rodzic, który zmarł jako ostatni, był ubezpieczony na podstawie Anw. Rodzic był zwykle ubezpieczony, jeśli mieszkał lub pracował w Holandii.
Dziecko do 16 roku życia nie musi spełniać żadnych dodatkowych warunków. Zmieni się to, gdy sierota skończy 16 lat. Renta dla sieroty kończy się zawsze, gdy dziecko osiągnie wiek 21 lat.
Dodatkowe warunki dla dzieci w wieku od 16 do 21 lat znajdziesz na stronie internetowej SVB w języku polskim: https://www.svb.nl/pl/anw/kiedy-przysluguje-ci-prawo-do-renty-rodzinnej-anw/dziecko-zostalo-sierota.