Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
To jak starać się o urlop macierzyński i zasiłek macierzyński w Holandii, zależy od twojej sytuacji.
Jesteś zatrudniona
Jeśli pracujesz i jesteś w ciąży, poinformuj o tym swojego pracodawcę. Zrób to nie później niż 3 tygodnie przed planowaną pójściem na urlop macierzyński. Najlepiej zgłosić to jak najwcześniej. Dzięki temu Ty i Twój pracodawca nadal będziecie mieli czas na uzgodnienie szczegółów Twojej nieobecności.
Twój pracodawca może poprosić cię o zwangerschapsverklaring. Jest to oświadczenie Twojego lekarza rodzinnego, ginekologa lub położnej stwierdzające, że jesteś w ciąży i kiedy przypada termin porodu. Zachowaj to oświadczenie w swojej administracji. W razie kontroli, UWV może o nie poprosić do 1 roku od daty zakończenia zasiłku macierzyńskiego.
Twój pracodawca w twoim imieniu złoży wniosek o zasiłek macierzyński (WAZO-uitkering) w UWV w Holandii. Zrobi to maksymalnie na 4 i minimum 2 tygodnie przed datą rozpoczęcia Twojego urlopu macierzyńskiego. Możesz uzgodnić z pracodawcą, komu będzie wypłacane świadczenie. Zazwyczaj zasiłek jest wypłacany przez UWV pracodawcy, a ten dalej wypłaca ci pensję. Czasami wygodniej jest, jeśli UWV przekaże świadczenie bezpośrednio Tobie. Na przykład, jeśli Twoje zatrudnienie zakończy się w trakcie Twojego urlopu macierzyńskiego. Wtedy UWV wypłaca zasiłek raz w tygodniu bezpośrednio na Twoje konto.
Pobierasz zasiłek z UWV
Jeśli jesteś w ciąży i pobierasz zasiłek dla bezrobotnych (WW-uitkering), zasiłek chorobowy (Ziektewet-uitkering) lub loongerelateerde uitkering (WGA) masz prawo do urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego w Holandii. Dotyczy to również następujących sytuacji:
- Jesteś dobrowolnie ubezpieczona na mocy ustawy o zasiłkach chorobowych;
- Termin porodu przypada w ciągu 10 tygodni od zakończenia pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub zasiłku chorobowego;
- Twoja umowa o pracę tymczasową wygasa, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia;
- Zostaniesz zwolniona, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia;
- Zwalniasz się z pracy, a termin porodu przy pada w ciągu 10 tygodni od zakończenia zatrudnienia.
Jeżeli pobierasz zasiłek WAO, Wajong, IVA, dodatek do wynagrodzenia lub świadczenie uzupełniające (WGA), Twoje świadczenie będzie kontynuowane na normalnych zasadach. Nie będziesz wówczas otrzymywać oddzielnego zasiłku macierzyńskiego.
To, jak starać się o urlop i zasiłek macierzyński w Holandii w UWV, zależy od rodzaju świadczenia, które pobierasz:
- zasiłek dla bezrobotnych:
Wniosek o zasiłek macierzyński możesz złożyć przez Mijn UWV.
- inne świadczenie:
O wniosek o zasiłek macierzyński w Holandii można ubiegać się wyłącznie telefonicznie (UWV Telefoon Werknemers), od 4 tygodnia przed pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego. W trakcie rozmowy należy poprosić o formularz 'Aanvraag WAZO-uitkering’, w którym należy podać termin porodu i dzień rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego. Następnie należy go wysłać do UWV. Nie trzeba wysyłać zaświadczenia o ciąży (zwangerschapsverklaring). Należy jednak je zachować w razie kontroli UWV do 1 roku po zakończeniu wypłaty świadczenia.
Prowadzisz własną działalność gospodarczą
O świadczenie ZEZ możesz poprosić przez Mijn UWV w zakładce Zwangerschapsuitkering, poprzez podanie wymaganych informacji. Wniosek złóż nie później niż 2 tygodnie przed urlopem macierzyńskim. Możesz również złożyć wniosek do 1 roku wstecz. Wówczas możesz otrzymać niższe świadczenie.
Status wniosku możesz sprawdzić na stronie Mijn UWV. Znajdziesz tam między innymi:
- datę, kiedy UWV otrzymało wniosek o zasiłek;
- przewidywany termin, w którym UWV poinformuje Cię, czy otrzymasz zasiłek macierzyński;
- przewidywaną datę rozpoczęcia świadczenia.
W ciągu 4 tygodni od rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego otrzymasz pismo od UWV z decyzją o przyznaniu świadczenia. Twój pracodawca otrzyma kopię tego dokumentu. Pamiętaj, że od momentu złożenia wniosku o świadczenia z UWV masz szereg obowiązków.
Gdy pracownik tymczasowy rozpoczyna pracę w agencji pracy tymczasowej, otrzymuje umowę o pracę z fazą A lub 1. Faza A w Holandii trwa maksymalnie 52 tygodnie. Faza 1 trwa do 26 tygodnia, a faza 2 trwa 0d 27 do 52 tygodnia, czyli razem również maksymalnie 52 tygodnie.
Każdy tydzień kalendarzowy, w którym pracownik pracuje lub korzysta z płatnego urlopu – niezależnie od tego, czy jest to godzina, czy czterdzieści godzin – wlicza się do tych 52 tygodni. Jeżeli przerwa w pracy trwa dłużej niż 6 miesięcy, liczenie rozpoczyna się od początku.
W fazie A lub 1 i 2 możesz pracować w 1 firmie lub w kilku firmach. Możesz otrzymać nieograniczoną liczbę nowych umów o pracę.
Umowa o pracę tymczasową z fazą A i 1 w Holandii często zawiera klauzulę o zatrudnieniu tymczasowym (uitzendbeding) dotyczącą pierwszych 26 tygodni pracy. Oznacza to, że ani ciebie, ani firmę, która cię zatrudnia nie obowiązuje okres wypowiedzenia. Umowę taką można rozwiązać natychmiast. Agencja pracy nie musi już wypłacać Ci wynagrodzenia. Po tych pierwszych 26 tygodniach agencję obowiązuje okres wypowiedzenia wynoszący 10 dni kalendarzowych. Pracownik tymczasowy ma na to 1 dzień roboczy.
W fazie A, 1 i 2 pracownik tymczasowy ma co do zasady prawo do wypłaty wynagrodzenia jedynie za przepracowane godziny. Jednak pracownik i agencja pracy tymczasowej mogą wyraźnie uzgodnić inaczej na piśmie. Wynagrodzenie i wszelkie dodatki powinny być tej samej wysokości, jaka przysługuje stałym pracownikom pracodawcy.
Od pierwszego dnia pracy pracownikowi tymczasowemu, który ukończył 21. rok życia, rozpoczyna się naliczanie emerytury w ramach podstawowego programu emerytalnego StiPP.
Dzieci również muszą posiadać ubezpieczenie zdrowotne w Holandii. Dziecko należy zgłosić do ubezpieczyciela zdrowotnego w ciągu 4 miesięcy od urodzenia. Za dzieci do 18 roku życia nie płacisz składek za podstawowe ubezpieczenie zdrowotne. Również w przypadku dzieci nie obowiązuje eigen risico. Składkę za dziecko zaczniesz opłacać od pierwszego miesiące po skończeniu przez nie 18 lat.
Przy uznaniu ojcostwa w Holandii obowiązują następujące warunki:
Masz ukończone 16 lat.
Masz pozwolenie od matki dziecka na uznanie ojcostwa, chyba że dziecko ma więcej niż 16 lat.
Jeśli dziecko ma 12 lat lub więcej, potrzebna będzie pisemna zgoda dziecka.
Nie możesz uznać dziecka, jeśli nie masz prawa poślubić jego matki. Na przykład dlatego, że jesteś krewnym matki.
Nie możesz uznać dziecka, jeśli posiada ono już 2 rodziców.
Jeśli jesteś pod kuratelą z powodu stanu fizycznego lub psychicznego, należy najpierw uzyskać zezwolenie od sądu rejonowego.
Poniżej znajdziesz informacje na temat jak i gdzie zgłosić urodzenie dziecka w Holandii. Sposób zgłoszenia zależy od tego, gdzie dziecko się urodziło: w Holandii czy w Polsce.
Dziecko urodzone w Holandii
Urodzenie dziecka należy zgłosić w urzędzie gminy, w której się ono urodziło w terminie 3 dni od dnia narodzin. Jeśli Twoje dziecko urodziło się w szpitalu, musisz zarejestrować poród w gminie, w której znajduje się szpital. W przypadku, gdy matka dziecka jest zameldowana w tej gminie, dziecko otrzyma automatycznie burgerservicenummer (BSN). Jeśli nie, BSN zostanie nadane przez gminę, w której matka dziecka jest zameldowana. Na podstawie zgłoszonych danych zostanie sporządzony akt urodzenia dziecka.
Zgłoszenie urodzenia dziecka w gminie w Holandii jest bezpłatne. Jeśli jednak chcesz otrzymać oficjalny odpis aktu urodzenia, musisz uiścić dodatkową opłatę. Jeśli chcesz wyrobić polski paszport i numer PESEL dla swojego dziecka, najlepiej odrazu poprosić o wielojęzyczny międzynarodowy odpis aktu urodzenia (Meertalig internationaal uittreksel van de geboorteakte). Taki odpis jest uznawany przez polskie urzędy i nie wymaga tłumaczenia na język polski.
Poniższy harmonogram przedstawia dni, w których zgodnie z prawem można zarejestrować urodzenie dziecka. Możesz również zgłosić poród w samym dniu urodzenia (jeśli gmina jest w ten dzień otwarta).
| Dzień, w którym dziecko się urodziło | Dzień, w którym musisz zgłosić urodzenie dziecka |
| niedziela | poniedziałek, wtorek lub środa |
| poniedziałek | wtorek, środa lub czwartek |
| wtorek | środa, czwartek lub piątek |
| środa | czwartek, piątek lub poniedziałek |
| czwartek | piątek lub poniedziałek |
| piątek | poniedziałek lub wtorek |
| sobota | poniedziałek lub wtorek |
Jeśli w okresie, w którym musisz zarejestrować poród, przypada święto państwowe, okres ten zostanie przedłużony o 1 dzień. Święta państwowe to: Wielki Piątek, Wielkanoc, Wniebowstąpienie Pańskie, Pięćdziesiątnica, Dzień Króla, Dzień Wyzwolenia i Boże Narodzenie.
W niektórych gminach w Holandii możesz również zarejestrować narodziny swojego dziecka przez internet. Jednak tylko ojciec lub matka dziecka może dokonać zgłoszenia online. Sprawdź na stronie internetowej swojej gminy, czy jest to możliwe.
Jeśli spóźnisz się z rejestracją urodzin dziecka, urzędnik zgłasza to do Prokuratury (Openbaar Ministerie – OM). Możesz zostać ukarany grzywną. Wysokość kary ustala prokuratura.
Dziecko urodzone w Polsce
Gdy Twoje dziecko urodziło się w Polsce, należy najpierw zgłosić jego urodzenie w Polsce, we właściwym urzędzie stanu cywilnego (USC) w gminie, w której się urodziło. Możesz to zrobić osobiście w urzędzie lub przez internet. Więcej informacji na temat tego, jak zgłosić urodzenie dziecka w Polsce znajdziesz na oficjalnej stronie urzędowej.
Kierownik urzędu zarejestruje urodzenie dziecka, przekaże ci jego numer PESEL oraz wystawi akt urodzenia dziecka. Pamiętaj, aby przy tym poprosić o międzynarodowy odpis aktu urodzenia w językach obcych, który będzie potrzebny do zgłoszenia narodzin dziecka w Holandii. Następnie musisz jak najszybciej zarejestrować urodziny dziecka w Holandii, w gminie, w której mieszkasz. Twoja gmina przetworzy dane osobowe twoje i twojego dziecka w Bazie Danych Osobowych (BRP).
Jeśli posiadasz niderlandzkie obywatelstwo, możesz również zlecić zamianę zagranicznego aktu urodzenia na holenderski w wydziale Landelijke Taken w gminie Haga. Wyrobienie holenderskiego aktu urodzenia nie jest obowiązkowe. Będzie jednak przydatne, gdy ty lub twoje dziecko będziecie potrzebować kopii w przyszłości. Wtedy nie musisz prosić o kopię w Polsce. Możesz o odpis poprosić online w gminie Haga. Jest to kopia polskiego aktu urodzenia opatrzona pieczęcią i podpisem urzędnika stanu cywilnego.
Przed wizytą w danej gminie odwiedź jej stronę internetową lub zadzwoń i dowiedz się, jak i gdzie zgłosić urodzenie dziecka w Holandii w twojej gminie.