Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Urlop macierzyński w Holandii trwa conajmniej 16 tygodni. Jako kobieta w ciąży masz prawo do od 4 do 6 tygodni urlopu macierzyńskiego ciążowego i co najmniej 10 tygodni urlopu macierzyńskiego porodowego. Sama możesz decydować, kiedy pójdziesz na urlop macierzyński. Jednak nie później niż na 4 tygodnie przed dniem następującym po wyznaczonym terminie porodu.
Przed porodem przysługuje ci urlop i zasiłek macierzyński ciążowy, który rozpoczyna się od 6 do 4 tygodni przed dniem następującym po wyznaczonym terminie porodu. Te 2 tygodnie, pomiędzy 6 a 4 tygodniem nazywane są okresem elastyczności. Jeśli wykorzystasz mniej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego ciążowego, pozostałość zostanie doliczona do urlopu porodowego.
Po porodzie masz prawo do co najmniej 10 tygodni urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego porodowego. Masz jednak obowiązek skorzystać z co najmniej 6 kolejnych tygodni urlopu zaraz po porodzie. Pozostałą ilość dni możesz rozłożyć w czasie 30 tygodni. Należy omówić to z pracodawcą w ciągu 3 tygodni od rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego porodowego.
Jeśli jesteś w ciąży mnogiej, masz prawo do co najmniej 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego ciążowego ustalasz samodzielnie na 10 do 8 tygodni przed dniem następującym po wyznaczonym terminie porodu. Te 2 tygodnie, pomiędzy 10 a 8 tygodniem nazywane są okresem elastyczności. Po porodzie masz prawo do co najmniej 10 tygodni urlopu macierzyńskiego porodowego. Jeśli zdecydujesz się kontynuować pracę w okresie elastyczności lub urodzisz przed wyznaczonym dniem porodu, niewykorzystane dni urlopu macierzyńskiego ciążowego zostaną doliczone do urlopu macierzyńskiego porodowego. Gdy urodzisz dzieci w późniejszym terminie niż ten wyznaczony, twój urlop macierzyński ciążowy zostanie przedłużony aż do momentu porodu. Tym samym twój urlop macierzyński łącznie będzie trwał dłużej niż 20 tygodni.
Te same zasady dotyczą kobiety prowadzące działalność gospodarczą. W miejsce zasiłku macierzyńskiego otrzymują one Świadczenie ZEZ bezpośrednio od UWV.
Gdy po porodzie Twoje dziecko przebywa dłużej niż 7 dni w szpitalu, twój urlop macierzyński w Holandii może zostać przedłużony (o maksymalnie 10 tygodni). Poinformuj o tym swojego pracodawcę i poproś szpital o zaświadczenie. W tym zaświadczeniu powinna być podana informacja, że twoje dziecko przebywa w szpitalu i jak długo. Powinno ono również zawierać twoją datę urodzenia i numer BSN. Zaświadczenie przekaż pracodawcy, a on następnie prześle je do UWV. Gdy zasiłek macierzyński w Holandii otrzymujesz od UWV bezpośrednio, gdyż przed ciążą nie pracowałaś i otrzymywałaś zasiłek chorobowy lub dla bezrobotnych, prześlij UWV wypełniony formularz ‘Aanvragen verlenging WAZO-uitkering bij ziekenhuisopname van uw pasgeboren kind’ razem z zaświadczeniem ze szpitala. W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą należy przesłać formularz ‘Aanvragen verlenging ZEZ-uitkering bij ziekenhuisopname van uw pasgeboren kind’, jak również zaświadczenie ze szpitala.
UWV sprawdzi o ile dni twój urlop może być przedłużony i zawiadomi Ciebie o swojej decyzji.
Zgłoś zmianę w ciągu 4 tygodni. Mieszkasz poza Holandią? Wtedy należy to zrobić w ciągu 6 tygodni. Poniżej znajdziesz sposoby na to, jak zgłaszać zmiany dotyczące renty rodzinnej w Holandii.
Możesz szybko i bezpiecznie zgłosić zmianę przez serwis Moje SVB. Zaloguj się za pomocą swojego identyfikatora DigiD. Jeśli nie masz jeszcze DigiD, wystąp o jego nadanie.
Jeśli mieszkasz w Europie, możesz również zalogować się za pomocą oficjalnej metody logowania uznanej w Europie.
Zmiany możesz dokonać również za pomocą formularza. Pobierz i wypełnij formularz, a następnie wyślij do właściwego oddziału SVB. Dokładną instrukcję jak to zrobić i formularz w języku polskim znajdziesz na oficjalnej stronie Sociale Verzekeringsbank: https://www.svb.nl/pl/anw/zalatw-swoje-sprawy-przez-internet/zglaszanie-zmian-za-pomoca-formularza.
Posiadasz już polisę i chciałbyś wiedzieć jak zmienić ubezpieczenie zdrowotne w Holandii? Warto sprawdzić warunki ubezpieczeń zdrowotnych co roku. Dzięki corocznej zmianie ubezpieczenia możesz zaoszczędzić na składce zdrowotnej.
Polisa ubezpieczeniowa jest ważna od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku poza pewnymi wyjątkami, jak na przykład przyjazd i rozpoczęcie pracy w Holandii w ciągu roku.
Ubezpieczenie zdrowotne możesz zmienić raz w roku, na końcu starego lub na początku nowego roku.
Ubezpieczyciele zdrowotni do połowy listopada muszą podać wysokość składek i inne warunki ubezpieczenia na przyszły rok. Od tego momentu możesz zmienić swoje ubezpieczenie zdrowotne u swojego ubezpieczyciela lub wykupić polisę u innego ubezpieczyciela.
Ubezpieczenie zdrowotne możesz zmienić na 2 sposoby:
- zmień ubezpieczenie u swojego ubezpieczyciela lub wykup ubezpieczenie u innego ubezpieczyciela do 31 grudnia starego roku. Nie musisz wtedy rozwiązywać umowy ze swoim starym ubezpieczycielem, gdyż nowy ubezpieczyciel zrobi to za ciebie lub
- do 31 grudnia starego roku powiadom swojego aktualnego ubezpieczyciela o chęci rozwiązania umowy, a następnie do 31 stycznia wykup ubezpieczenie zdrowotne u nowego ubezpieczyciela.
Jak zmienić ubezpieczenie zdrowotne w Holandii w ciągu roku?
W niektórych sytuacjach możesz zmienić ubezpieczenie zdrowotne w Holandii w ciągu roku. Są to:
- zmiana pracy – jeśli jesteś ubezpieczony grupowy u starego pracodawcy, a nowy pracodawca oferuje również ubezpiecznie grupowe,
- kończysz 18 lat – od tego momentu możesz ubezpieczyć się samodzielnie i wybrać własne ubezpieczenie zdrowotne,
- rozwód – możesz zawrzeć nowe ubezpieczenie zdrowotne, aby nie być ubezpieczonym razem ze starym partnerem,
- służba wojskowa – jeśli wstąpisz do wojska, będziesz ubezpieczony przez Stichting Ziektekostenverzekering Krijgsmacht (SZVK) (Fundacja na rzecz Ubezpieczenia Zdrowotnego w Siłach Zbrojnych),
- niekorzystne dla ciebie zmiany warunków ubezpieczenia przez ubezpieczyciela w ciągu roku.
Po ogłoszeniu przez ubezpieczycieli nowych warunków ubezpieczenia warto sprawdzić swoje ubezpieczenie. Być może wysokość twojej składki zdrowotnej się zmieni lub otrzymasz dostęp do mniejszej ilości usługodawców. Wiele Holendrów zmienia swoje ubezpieczenie corocznie. Dzięki temu być może zaoszczędzisz kilkadziesiąt Euro na składce zdrowotnej.
Podpisując umowę o pracę ważne jest wiedzieć, jakie CAO w Holandii obowiązuje ciebie i twojego pracodawcę. Jeśli u Twojego pracodawcy występuje CAO, zazwyczaj uwzględnia on go w umowie o pracę. Możesz także zapytać pracodawcę, jaki układ zbiorowy pracy Cię obowiązuje. Jako pracownik masz prawo się z nim zapoznać. Jeśli pracujesz między innymi w takich sektorach, jak budowlany, szklarniany, cukierniczy czy ogrodniczy, swoje CAO możesz znaleźć tutaj. Na tej stronie możesz również spróbować wyszukać swoją firmę, aby dowiedzieć się, jakie CAO w Holandii ją obowiązuje.
Pracowników tymczasowych pracując za pośrednictwem agencji pośrednictwa pracy zazwyczaj nie obejmuje układ zbiorowy pracy firmy, w której pracują. Agencje pośrednictwa pracy podlegają własnemu układowi zbiorowemu pracy (uitzend-cao).
Jako pracownik tymczasowy zazwyczaj podlegasz układowi zbiorowemu pracy ABU lub układowi zbiorowemu pracy NBBU. Jeśli chcesz wiedzieć, pod jaki CAO podlegasz, możesz to sprawdzić w rejestrze członków ABU lub NBBU Wystarczy że wyszukasz tam swoją agencję pracy. Jeśli chcesz wiedzieć, co dokładnie określa obowiązuje ciebie CAO w Holandii, znajdziesz je w języku polskim na stronie ABU CAO i NBBU CAO. Powyższe dwa Układy Zbiorowe Pracy dla pracowników tymczasowych zostały zawarte na okres od 2 stycznia 2023 roku do 1 stycznia 2024 roku, a następnie przedłużone na okres jednego roku, czyli do 1 stycznia 2025 roku.
Obydwa układy zbiorowe pracy są zharmonizowane, co oznacza że są on takie same. Jeśli Twoja agencja pracy jest zrzeszona w układzie zbiorowym pracy, ma obowiązek przestrzegać tych porozumień. CAO w Holandii dla pracowników tymczasowych jest minimalnym układem zbiorowym pracy. Oznacza to, że agencja pracy może zawsze zaoferować więcej niż warunki zatrudnienia określone w układzie zbiorowym pracy.
Mieszkając lub przyjeżdżając tutaj na wakacje, ważne jest wiedzieć, od ilu lat można kupić alkohol w Holandii. Aby kupić alkohol w Holandii, musisz mieć ukończone 18 lat. Poniżej tego wieku kupowanie lub spożywanie alkoholu w miejscach publicznych jest karalne. Możesz wtedy otrzymać karę grzywny.
Gdy chcesz kupić alkohol, zabierz ze sobą ważny dokument tożsamości. Alkohol możesz kupować tylko wtedy, gdy udowodnisz, że masz ukończone 18 lat. Gdy jako nieletni wyjdziesz ze sklepu z napojem alkoholowym, grozi Ci kara grzywny.
Jeśli nie masz jeszcze 18 lat, noszenie przy sobie otwartych napojów zawierających alkohol w miejscach publicznych, takich jak centrum handlowe lub kantyna sportowa, jest przestępstwem. Grozi Ci wówczas kara pracy społecznej lub kara grzywny:
- 50 euro dla nieletnich poniżej 16 roku życia;
- 100 euro dla nieletnich w wieku 16 i 17 lat.
Ponieważ młodzi ludzie często otrzymują alkohol od dorosłych przyjaciół lub rodziny, stało się to karalnym przestępstwem. Oznacza to, że dorośli podlegają karze, jeżeli dostarczają napoje alkoholowe nieletnim w miejscach powszechnie dostępnych, np. w placówkach gastronomicznych czy podczas festiwali. Przyjaciele, rodzice lub inne osoby dorosłe, które przekażą alkohol nieletniemu w barze, na festiwalu lub w innym miejscu publicznym, ryzykują karą grzywny w wysokości 100 euro.