Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Poniżej dowiesz się, kiedy musisz zameldować się w Holandii oraz jak i gdzie to zrobić. Sposób i miejsce rejestracji zależą od tego, jak długo zamierzasz przebywać w Holandii.
Zostajesz w Holandii krócej niż 4 miesiące
Obywatele Polski korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Jeśli planowany pobyt w Holandii nie przekracza 4 miesięcy, nie trzeba zgłaszać pobytu w urzędzie gminy ani w urzędzie imigracyjnym (IND). Jeśli jednak masz zamiar zostać w Holandii krócej niż 4 miesiące z zamiarem na przykład pracy lub nauki, warto zarejestrować się na pobyt czasowy jako nierezydent w jednej z 19 gmin RNI. Są to: Alkmaar, Almelo, Amsterdam, Breda, Haga, Doetinchem, Eindhoven, Groningen, Goes, Heerlen, Leeuwarden, Leiden, Nijmegen, Rotterdam, Terneuzen, Utrecht, Venlo, Westland i Zwolle. Aby dokonać rejestracji, należy najpierw umówić się na spotkanie. Dokładne dane adresowe znajdziesz na stronie nederlandwereldwijd.nl.
Dzięki rejestracji zostaniesz zapisany do rejestru BRP oraz otrzymasz numer BSN. Numer ten jest potrzebny między innymi do podjęcia pracy, wykupienia ubezpieczenia zdrowotnego, czy otwarcia konta w banku w Holandii.
Gdy okaże się, że twój pobyt się przedłuży, zamelduj się w urzędzie gminy, na której terenie aktualnie mieszkasz.
Zostajesz w Holandii dłużej niż 4 miesiące
Jeśli chcesz zostać w Holandii dłużej niż 4 miesiące, zamelduj się w gminie, w której mieszkasz. Zrób to w urzędzie gminy w ciągu 5 dni od przyjazdu do Holandii. Należy zameldować również wszystkich członków rodziny, którzy przybyli z tobą do Holandii. Na stronie internetowej swojego urzędu gminy znajdziesz informacje na temat sposobu umówienia spotkania oraz dokumentów, które potrzebujesz, aby zameldować się w Holandii.
Meldunek w Holandii da ci status mieszkańca (rezydenta) Holandii oraz zostaniesz wpisany do bazy BRP. Równocześnie ty i każdy członek twojej rodziny otrzymacie numer BSN. Posiadając meldunek, łatwiej jest zawrzeć umowę o ubezpieczenie zdrowotne, czy założyć konto w banku w Niderlandach.
To jakie zmiany należy zgłaszać pobierając rentę rodzinną w Holandii, zależy od tego, czy mieszkasz w Holandii, czy poza nią.
Gdy w trakcie pobierania renty rodzinnej twoja sytuacja się zmieni, może się zmienić również jej wysokość. Może się ona zmniejszyć lub zwiększyć. Dlatego należy powiadomić Sociale Verzekeringsbank o zmianie w ciągu 4 tygodni. Jeżeli mieszkasz poza Holandią, należy zgłosić zmianę w ciągu 6 tygodni. Jeśli tego nie zrobisz lub zgłosisz zmianę za późno, możesz zostać ukarany grzywną lub karę finansową.
Jakie zmiany należy zgłaszać pobierając rentę rodzinną w Holandii? Są to między innymi:
Zmiany w twojej sytuacji osobistej lub twojego dziecka;
Zmiany w Twoich dochodach;
Dochody z działalności gospodarczej lub dochody spoza Holandii;
Dochody z pracy lub zasiłków;
Emigracja z Holandii;
Niezdolność do pracy;
Osadzenie w więzieniu, areszcie lub umieszczenie w więziennym zakładzie psychiatrycznym.
Więcej informacji na temat zmian, jakie należy zgłaszać w trakcie pobierania renty rodzinnej, znajdziesz w języku polskim na oficjalnej stronie Sociale Verzekeringsbank: https://www.svb.nl/pl/anw/prawa-i-obowiazki/zmiany-ktore-nalezy-zglaszac.
Poniżej znajdziesz informacje o tym, gdzie i jak wyrobić numer BSN w Holandii:
Jeśli zostajesz dłużej niż 4 miesiące w Niderlandach, możesz zameldować się w gminie, w której mieszkasz. Zostaniesz automatycznie zapisany do bazy BRP (Basisregistratie Personen) i otrzymasz numer BSN. Sprawdź jak zameldować się w urzędzie gminy w Holandii >>
Jeśli przyjeżdżasz do Holandii na krócej niż 4 miesiące, możesz zarejestrować się w jednej z gmin RNI. Przy rejestracji automatycznie otrzymasz swój numer BSN. Sprawdź jak zarejestrować się w RNI >>
Pamiętaj, że twoje dzieci również powinny mieć numer BSN. Jeśli przyjeżdżasz z dziećmi do Holandii, musisz je także zarejestrować w BRP. Po rejestracji otrzymają one własny numer BSN.
Jeśli twoje dziecko urodziło się w Holandii, otrzyma ono automatycznie numer BSN od gminy, w której zostaną zarejestrowane jego narodziny. Gdy dziecko urodziło się za granicą, np. w Polsce i tam zostały zgłoszone jego narodziny w gminie oraz tam mieszka, nie otrzyma ono automatycznie numeru BSN w Holandii. Dziecko otrzyma numer BSN, gdy tylko złożysz wniosek o zasiłek rodzinny do Banku Ubezpieczeń Społecznych w Holandii (SVB). SVB zarejestruje Twoje dziecko jako nierezydent w Bazie Danych Osobowych (BRP). Otrzymasz wówczas list z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Stosunków z Królestwem z numerem BSN Twojego dziecka.
Jeśli starasz się o zasiłek w Holandii razem z partnerem, który mieszka w Polsce, musi on również posiadać holenderski numer BSN. Partner lub partnerka może złożyć wniosek o numer BSN w jednej z gmin RNI. Inną opcją na to, jak wyrobić numer BSN w Holandii w tej sytuacji, jest wypełnienie specjalnego formularza i wysłanie go wraz z wymaganymi załącznikami do Belastingdienst. W ciągu 4 tygodni otrzymasz list z odpowiedzią. Możesz również zadzwonić do Belastingdienst z wnioskiem o numer BSN. Po otrzymaniu numeru BSN możecie starać się o zasiłek.
Zazwyczaj, jeśli przyjeżdżasz do pracy w Holandii przez biuro pośrednictwa pracy, biuro to załatwia formalności związane z rejestracją i numerem BSN w Holandii. Zapytaj się więc w swoim biurze pośrednictwa pracy, czy posiadasz już ten numer.
Po rejestracji w bazie BRP i nadaniu numeru BSN otrzymasz potwierdzenie jego nadania.
Mieszkając w Holandii, warto wiedzieć kim jest Bob. Pewnie nie raz słyszałeś Holendrów mówiących „Ik ben Bob!”. Bob oznacza Bewust Onbeschonken Bestuurder, czyli świadomie trzeźwy kierowca. Nazwa wywodzi się z krajowej kampanii Ben je Bob, zeg het hardop! Kampania polega na tym, że przed imprezą lub spotkaniem ludzie umawiają się, kto nie będzie pił alkoholu. Jeśli ktoś zaproponuje ci alkohol, a ty jesteś kierowcą, wystarczy, że powiesz „Ik ben Bob”. Coraz więcej holenderskich kierowców nie pije alkoholu i nazywa siebie Bobem.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę w Holandii zależy od czasu trwania umowy, od tego, czy nadal jesteś na okresie próbnym oraz innych ustaleń z pracodawcą. Długość okresu wypowiedzenia zależna jest również od tego, kto chce zakończyć dany stosunek pracy: ty czy twój pracodawca. Jeśli chcesz rozwiązać umowę o pracę w Holandii, musisz to zrobić w formie pisemnej. Należy dotrzymać uzgodnionego okresu wypowiedzenia, określonego w umowie o pracę.
Chcesz sam zrezygnować z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Jeśli posiadasz umowę o pracę na czas nieokreślony, okresy twojego wypowiedzenia w Holandii wynosi 1 miesiąc. Oznacza to, że musisz złożyć wypowiedzenie z 1-miesięcznym wyprzedzeniem. Dotyczy to jednak miesiąca kalendarzowego. Okres wypowiedzenia rozpoczyna się od 1 dnia następnego miesiąca. Przykładowo jeśli chcesz zakończyć pracę od 1 maja, musisz złożyć wypowiedzenie umowy o pracę w Holandii najpóźniej przed 1 kwietnia. W tej sytuacji będziesz musiał pracować jeszcze do końca kwietnia.
Możesz uzgodnić z pracodawcą dłuższy okres wypowiedzenia, co musi być uwzględnione w twojej umowie o pracę. Okres wypowiedzenia wtedy nie może być dłuższy niż 6 miesięcy. Gdy twój okres wypowiedzenia jest dłuższy niż 1 miesiąc, twój pracodawca musi przestrzegać dwa razy dłuższego okresu wypowiedzenia. Na przykład jeśli twój okres wypowiedzenia wynosi 4 miesiące, pracodawca musi przestrzegać 8-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
Możesz również uzgodnić z pracodawcą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie trzeba tego zapisywać w umowie o pracę.
Umowa na czas określony
Jeśli zawarłeś umowę o pracę na czas określony z pracodawcą w Holandii na przykład na 6 miesięcy lub 1 rok i nie masz okresu wypowiedzenia określonego w umowie, twoja umowa wygaśnie wówczas automatycznie dopiero w uzgodnionym w niej terminie. Możesz wypowiedzieć taką umowę o pracę tylko wtedy, gdy istnieje pilny powód i dlatego natychmiast rezygnujesz. W innych wypadkach, gdy na przykład znalazłeś nową pracę, a twój pracodawca nie chce cię wypuścić, możesz zwrócić się do sędziego sądu rejonowego o rozwiązanie umowy.
Pamiętaj jednak, że zawsze możesz uzgodnić z pracodawcą możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy na czas określony. Taki okres wypowiedzenia powinien być zapisany w twojej umowie o pracy.
Okres próbny
Gdy jesteś jeszcze na okresie próbnym, nie masz okresu wypowiedzenia. Możesz od razu zrezygnować i rozwiązać umowę o pracę. Twoje zatrudnienie zostanie wtedy natychmiast zakończone.
Pracodawca chce ciebie zwolnić z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Inne okresy wypowiedzenia obowiązują, gdy sam pracodawca chce rozwiązać z tobą umowę o pracę w Holandii. Zależne są one od twojego stażu pracy u danego pracodawcy.
| Staż pracy u danego pracodawcy | Okres wypowiedzenia |
|---|---|
| Krócej niż 5 lat | 1 miesiąc |
| Pomiędzy 5 a 10 lat | 2 miesiące |
| Pomiędzy 10 a 15 lat | 3 miesiące |
| 15 lat lub dłużej | 4 miesiące |
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą dłuższy okres wypowiedzenia, co powinno być zapisane w twojej umowie o pracę. Uwaga: okres wypowiedzenia Twojego pracodawcy musi być dwa razy dłuższy niż Twój.
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie musi uwzględniać tego w umowie. Gdy osiągniesz wiek emerytalny, Twój pracodawca ma krótszy 1-miesięczny okres wypowiedzenia.
Jeśli masz umowę o pracę na czas określony w Holandii, na przykład na 6 miesięcy, Twoja umowa wygasa wraz z terminem określonym w umowie. Nie występuje tutaj okres wypowiedzenia. Jednak w trakcie podpisywania umowy Twój pracodawca może zgodzić się z Tobą, że umowę można rozwiązać wcześniej, co powinno być zapisane w danej umowie o pracę. Pracodawca ma jednak obowiązek poinformowania pracownika, o tym, czy umowa na czas określony zostanie przedłużona i na jakich warunkach. Musi to zrobić pisemnie, najpóźniej 1 miesiąc przed zakończeniem umowy. Jeśli pracodawca tego nie zrobi na czas lub się spóźni, pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości 1 miesięcznego wynagrodzenia lub jego proporcjonalnej wysokości do okresu spóźnienia. Zasada ta nie obowiązuje, gdy w umowie zawarta jest klauza o tymczasowym charakterze zatrudnienia.
Okres próbny
Jeśli pracujesz jeszcze w okresie próbnym, Twój pracodawca nie musi przestrzegać okresu wypowiedzenia. Możesz zostać natychmiast zwolniony.
Zwolnienie w trybie natychmiastowym (dyscyplinarnie) w Holandii
Pracodawca może cie zwolnić w trybie natychmiastowym, jeśli posiada ważne powody. Jest to tak zwany ontslag op staande voet. W takim przypadku nie obowiązuje go okres wypowiedzenia, a twoja umowa zostaje natychmiastowo rozwiązana. Przykładami pilnych powodów są:
- oszustwo,
- kradzież,
- rażąca zniewaga,
- groźby,
- poważny brak umiejętności, potrzebnych do wykonywania pracy,
- odmawianie pracy bez ważnego powodu.