Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
Kalendarz
z najważniejszymi datami i terminami w Holandii
Wakacje szkolne
Święta i dni wolne od pracy
Terminy wypłat zasiłków, dodatków i emerytur
Inne…
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Zmiana twojej sytuacji może mieć wpływ na prawo do zasiłku rodzinnego. Jeśli nie zgłosisz zmian lub zgłosisz je za późno, nie tylko będziesz musiał zwracać wypłacony zasiłek, ale również możesz zostać ukarany grzywną, a nawet zostać podejrzanym o wyłudzanie.
Jeśli mieszkasz w Holandii, powiadom SVB o wszelkich zmianach w ciągu 4 tygodni. Mieszkając poza Holandią musisz powiadomić SVB o zmianie w ciągu 6 tygodni.
Wykaz wszystkich zmian, jakie należy zgłaszać pobierając zasiłek rodzinny oraz sposób zgłaszania tych zmian znajdziesz na stronie SVB w języku polskim.
Jeśli nie zgłosisz zmian w podanym terminie lub podasz nieprawidłowe informacje, SVB może nałożyć na ciebie jedną z poniższych kar:
Zwrot nadpłaconego świadczenia – gdy okaże się, że ze względu na nieprawidłowe informacje otrzymałeś zasiłek, który ci się nie należał, będziesz musiał go zwrócić.
Grzywna – dodatkowo możesz otrzymać grzywnę. Standardowo grzywna wynosi połowę nadpłaconego zasiłku. W zależności od sytuacji może być ona niższa lub wyższa.
Upomnienia – jeśli zgłosiłeś zmiany za późno, lecz kwota zasiłku wypłaconego nie była za duża, lub nie przekraczała 105 euro, a także, jeśli zgłosiłeś zmiany w ciągu 60 dni po terminie 4 tygodni.
Kara finansowa – jeśli nie zareagujesz na czas na pytania SVB, możesz otrzymać karę finansową w wysokości 25 euro. Zostanie ona potrąca z zasiłku rodzinnego.
W przypadku kwot powyżej 50 000 euro SVB zawsze sprawdza, czy celowo nie zgłosiłeś zmiany. Następnie SVB może złożyć zawiadomienie w prokuraturze.
Podejrzenie o wyłudzenie – gdy SVB uważa, że doszło do oszustwa, może zażądać informacji od innych organizacji i twojego banku. Takie śledztwo jest prowadzone za zgodą prokuratury. Możesz zostać wezwany na przesłuchanie. Jeśli SVB stwierdzi, że zrobiłeś to umyślnie, zostaniesz zgłoszony do prokuratury jako podejrzany o wyłudzenie.
To ile kosztuje podstawowe ubezpieczenie zdrowotne w Holandii zależy od kilku czynników. Sprawdź poniżej, w jaki sposób możesz zmniejszyć wysokość składki miesięcznej.
Podstawowe ubezpieczenie zdrowotne w Holandii (Basisverzekering) w 2023 roku kosztuje średnio 138,41 € na osobę za miesiąc.
Dzieci do ukończenia 18 lat nie płacą składki za ubezpieczenie zdrowotne.
Wysokość składki jest zależna od wybranego ubezpieczyciela i rodzaju polisy (Naturapolis, Restitutiepolis, Combinatiepolis).
Składkę można opłacać miesięcznie lub rocznie. Przy wyborze płatności rocznej możesz otrzymać zniżkę od ubezpieczyciela.
Jeśli nie spodziewasz się dużych kosztów związanych z opieką zdrowotną w danym roku, możesz dobrowolnie zdecydować się na wyższy wkład własny (eigen risico) do kwoty 885 €. Wówczas też otrzymasz zniżkę od ubezpieczyciela na składkę miesięczną za ubezpieczenie podstawowe.
Jeśli nie jesteś w stanie zapłacić ubezpieczenia zdrowotnego ze względu na niskie dochody, sprawdź, czy należy ci się dodatek do ubezpieczenia zdrowotnego, czyli zorgtoeslag.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę w Holandii zależy od czasu trwania umowy, od tego, czy nadal jesteś na okresie próbnym oraz innych ustaleń z pracodawcą. Długość okresu wypowiedzenia zależna jest również od tego, kto chce zakończyć dany stosunek pracy: ty czy twój pracodawca. Jeśli chcesz rozwiązać umowę o pracę w Holandii, musisz to zrobić w formie pisemnej. Należy dotrzymać uzgodnionego okresu wypowiedzenia, określonego w umowie o pracę.
Chcesz sam zrezygnować z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Jeśli posiadasz umowę o pracę na czas nieokreślony, okresy twojego wypowiedzenia w Holandii wynosi 1 miesiąc. Oznacza to, że musisz złożyć wypowiedzenie z 1-miesięcznym wyprzedzeniem. Dotyczy to jednak miesiąca kalendarzowego. Okres wypowiedzenia rozpoczyna się od 1 dnia następnego miesiąca. Przykładowo jeśli chcesz zakończyć pracę od 1 maja, musisz złożyć wypowiedzenie umowy o pracę w Holandii najpóźniej przed 1 kwietnia. W tej sytuacji będziesz musiał pracować jeszcze do końca kwietnia.
Możesz uzgodnić z pracodawcą dłuższy okres wypowiedzenia, co musi być uwzględnione w twojej umowie o pracę. Okres wypowiedzenia wtedy nie może być dłuższy niż 6 miesięcy. Gdy twój okres wypowiedzenia jest dłuższy niż 1 miesiąc, twój pracodawca musi przestrzegać dwa razy dłuższego okresu wypowiedzenia. Na przykład jeśli twój okres wypowiedzenia wynosi 4 miesiące, pracodawca musi przestrzegać 8-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
Możesz również uzgodnić z pracodawcą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie trzeba tego zapisywać w umowie o pracę.
Umowa na czas określony
Jeśli zawarłeś umowę o pracę na czas określony z pracodawcą w Holandii na przykład na 6 miesięcy lub 1 rok i nie masz okresu wypowiedzenia określonego w umowie, twoja umowa wygaśnie wówczas automatycznie dopiero w uzgodnionym w niej terminie. Możesz wypowiedzieć taką umowę o pracę tylko wtedy, gdy istnieje pilny powód i dlatego natychmiast rezygnujesz. W innych wypadkach, gdy na przykład znalazłeś nową pracę, a twój pracodawca nie chce cię wypuścić, możesz zwrócić się do sędziego sądu rejonowego o rozwiązanie umowy.
Pamiętaj jednak, że zawsze możesz uzgodnić z pracodawcą możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy na czas określony. Taki okres wypowiedzenia powinien być zapisany w twojej umowie o pracy.
Okres próbny
Gdy jesteś jeszcze na okresie próbnym, nie masz okresu wypowiedzenia. Możesz od razu zrezygnować i rozwiązać umowę o pracę. Twoje zatrudnienie zostanie wtedy natychmiast zakończone.
Pracodawca chce ciebie zwolnić z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Inne okresy wypowiedzenia obowiązują, gdy sam pracodawca chce rozwiązać z tobą umowę o pracę w Holandii. Zależne są one od twojego stażu pracy u danego pracodawcy.
| Staż pracy u danego pracodawcy | Okres wypowiedzenia |
|---|---|
| Krócej niż 5 lat | 1 miesiąc |
| Pomiędzy 5 a 10 lat | 2 miesiące |
| Pomiędzy 10 a 15 lat | 3 miesiące |
| 15 lat lub dłużej | 4 miesiące |
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą dłuższy okres wypowiedzenia, co powinno być zapisane w twojej umowie o pracę. Uwaga: okres wypowiedzenia Twojego pracodawcy musi być dwa razy dłuższy niż Twój.
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie musi uwzględniać tego w umowie. Gdy osiągniesz wiek emerytalny, Twój pracodawca ma krótszy 1-miesięczny okres wypowiedzenia.
Jeśli masz umowę o pracę na czas określony w Holandii, na przykład na 6 miesięcy, Twoja umowa wygasa wraz z terminem określonym w umowie. Nie występuje tutaj okres wypowiedzenia. Jednak w trakcie podpisywania umowy Twój pracodawca może zgodzić się z Tobą, że umowę można rozwiązać wcześniej, co powinno być zapisane w danej umowie o pracę. Pracodawca ma jednak obowiązek poinformowania pracownika, o tym, czy umowa na czas określony zostanie przedłużona i na jakich warunkach. Musi to zrobić pisemnie, najpóźniej 1 miesiąc przed zakończeniem umowy. Jeśli pracodawca tego nie zrobi na czas lub się spóźni, pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości 1 miesięcznego wynagrodzenia lub jego proporcjonalnej wysokości do okresu spóźnienia. Zasada ta nie obowiązuje, gdy w umowie zawarta jest klauza o tymczasowym charakterze zatrudnienia.
Okres próbny
Jeśli pracujesz jeszcze w okresie próbnym, Twój pracodawca nie musi przestrzegać okresu wypowiedzenia. Możesz zostać natychmiast zwolniony.
Zwolnienie w trybie natychmiastowym (dyscyplinarnie) w Holandii
Pracodawca może cie zwolnić w trybie natychmiastowym, jeśli posiada ważne powody. Jest to tak zwany ontslag op staande voet. W takim przypadku nie obowiązuje go okres wypowiedzenia, a twoja umowa zostaje natychmiastowo rozwiązana. Przykładami pilnych powodów są:
- oszustwo,
- kradzież,
- rażąca zniewaga,
- groźby,
- poważny brak umiejętności, potrzebnych do wykonywania pracy,
- odmawianie pracy bez ważnego powodu.
Poniżej znajdziesz informacje na temat, jak ubiegać się o rentę rodzinną Anw lub rentę rodzinną dla sierot w Holandii.
Jeśli twój współmałżonek lub zarejestrowany partner zmarł w Holandii, w ciągu 2 tygodni otrzymasz od SVB list z informacją o rencie rodzinnej. To pismo zawiera formularz, z którego można skorzystać, aby ubiegać się o rentę Anw.
Jak ubiegać się o rentę rodzinną Anw w Holandii – Nabestaandenuitkering (Anw-uitkering) przez internet?
1. Najpierw sprawdź, czy należy ci się renta rodzinna. Odpowiedz na kilka pytań na stronie SVB i dowiedz się, czy możesz otrzymać świadczenie.
2. Jeśli okaże się, że renta ci się należy, przygotuj następujące dokumenty przed złożeniem wniosku:
Informacje o dochodach, jeśli je posiadasz;
Numer rachunku bankowego;
Jeśli twój zmarły partner mieszkał lub pracował poza Holandią, przygotuj informacje dotyczące jego pobytu i pracy w tym okresie;
Czasami musisz dołączyć kilka dokumentów. Jeśli nie masz teraz pod ręką tych dokumentów, możesz je przesłać drogą cyfrową lub wysłać pocztą później. Dołączone pliki razem nie mogą przekraczać 8 MB.
3. Zaloguj się w serwisie Moje SVB za pomocą DigiD i złóż wniosek o rentę Anw online.
4. Nie możesz złożyć wniosku online? Skontaktuj się z SVB, a zostanie ci wysłany papierowy formularz zgłoszeniowy. Jeśli twój współmałżonek lub zarejestrowany partner zmarł w Holandii, w ciągu 2 tygodni otrzymasz od SVB list z informacją o rencie rodzinnej. To pismo zawiera formularz, z którego można skorzystać, aby ubiegać się o rentę Anw.
Jak ubiegać się rentę rodzinną dla sierot (wezenuitkering)?
Nie ma możliwości ubiegania się o rentę dla sierot przez Internet. Skontaktuj się z Sociale Verzekeringsbank, aby otrzymać formularz papierowy. Jeśli sierota ma mniej niż 18 lat, wniosek może złożyć opiekun dziecka. Sierota w wieku 18 lat lub starsza może wnioskować o rentę rodzinną samodzielnie.
Jak ubiegać się rentę rodzinną w Holandii mieszkając w Polsce?
Mieszkając w Polsce, wniosek o rentę rodzinną z Holandii możesz złożyć w instytucji do spraw ubezpieczeń społecznych:
W kraju zamieszkania, czyli w tym wypadku w Polsce. Wniosek o przyznanie renty rodzinnej z zagranicy możesz złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Więcej informacji znajdziesz na stronie ZUS.
W kraju, w którym Twój partner był po raz ostatni ubezpieczony.
Jednak SVB radzi, aby zrobić to w kraju swojego miejsca zamieszkania.
Poniżej znajdziesz informacje na temat: jak wygląda służba zdrowia w Holandii. Dowiesz się jaki system opieki zdrowotnej w Holandii obowiązuje i jak możesz z niej skorzystać. Pamiętaj, że aby bezpłatnie skorzystać z usług służby zdrowia, musisz posiadać polisę na ubezpieczenie zdrowotne.
Lekarz rodzinny – huisarts
Kluczową funkcję pełni tutaj lekarz rodzinny (pierwszego kontaktu). To on jest pierwszą osobą, do której możesz udać się z wszelkimi dolegliwościami zdrowotnymi. Lekarz rodzinny kieruję cię na potrzebne badania czy dodatkową wizytę u specjalisty w szpitalu. Dodatkowo przeprowadza małe chirurgiczne zabiegi, takie jak: usuwanie pieprzyków, brodawek, torbieli gruczołów łojowych czy wrastających paznokci, jak również szycie ran czy zakładanie spiralek antykoncepcyjnych.
Na wizytę u lekarza rodzinnego nie czeka się długo. W zależności od tego, czy jest to pilna sprawa, powinieneś byś przyjęty już tego samego dnia lub w dniu następnym. Większość przychodni posiada również strony internetowe, na których możesz umówić się na wizytę online przez internet.
Aby moc skorzystać z usług lekarza rodzinnego po raz pierwszy, lepiej najpierw się do niego zapisać. Nie jest to obowiązkowe, lecz w razie nagłej sytuacji będziesz mieć pewność, że zostaniesz przyjęty. Możesz zadzwonić lub umówić się na spotkanie w celu rejestracji u danego lekarza rodzinnego. Na miejscu dostaniesz formularz do wypełnienia i zostaniesz poproszony o kartę ubezpieczenia zdrowotnego oraz dokument tożsamości. Niektóre przychodnie dają możliwość rejestracji online.
Niestety lekarz rodziny może odmówić zapisania ciebie do niego, jeśli nie ma już wolnych miejsc, mieszkasz za daleko lub nie może udzielić ci żądanych przez ciebie usług (np. eutanazja).
Asystent(ka) lekarza – doktersassistent(e)
Gdy wybierasz się do lekarza rodzinnego lub dzwonisz do przychodni w celu umówienia wizyty, pierwszą osobą, która przeprowadzi z tobą rozmowę będzie asystent(ka) lekarza. Zapyta co ci dolega, określi czy potrzebujesz pilnej wizyty i cię na nią umówi lub doradzi w niektórych sprawach. Asystenci lekarza mogą również wykonać badanie moczu, dać zastrzyk, przepłukać uszy, usunąć szwy, a nawet wykonać cytologię.
Apteka
W Holandii trzeba zapisać się do wybranej apteki. W odróżnieniu od Polski przepisane lekarstwa przez lekarza możesz odebrać tylko w aptece, w której jesteś zapisany lub ściśle wskazanej przez tego lekarza. Zazwyczaj przychodnia, w której przyjmuje twój lekarz posiada również własną aptekę. Gdy lekarz wystawi receptę, zostanie ona automatycznie przesłana do danej apteki i tam musisz odebrać swoje lekarstwa.
Do apteki w Holandii możesz zazwyczaj zapisać się osobiście, przez telefon lub e-mail. Na pierwszą wizytę w aptece zabierz ze sobą kartę ubezpieczenia zdrowotnego i dowód tożsamości.
Lekarze specjaliści
Aby umówić się na wizytę do większości specjalistów, potrzebujesz skierowanie od lekarza rodzinnego. Lekarze specjaliści, tacy jak kardiolog, ginekolog czy endokrynolog przyjmują zazwyczaj w szpitalach (ziekenhuizen), centrach medycznych lub klinikach. Większość szpitali i centrum medycznych w Holandii jest prywatna. Abyś mógł skorzystać z ich usług bezpłatnie, twój ubezpieczyciel musi posiadać kontrakt z danym szpitalem lub centrum medycznym. Twój lekarz rodzinny lub ubezpieczyciel mogą ci pomóc w znalezieniu odpowiedniego specjalisty, jak również sprawdzić jak długo będziesz czekać na wizytę. Na Zorgkaartnederland.nl znajdziesz miejsca, w których przyjmuje interesujący cię specjalista.
Nie do każdego lekarza specjalisty potrzebujesz skierowanie od lekarza rodzinnego. Są to między innymi dentysta, fizjoterapeuta, położna czy dietetyk. Koszty wizyty zależne są od twojego pakietu ubezpieczenia zdrowotnego.
Nagłe przypadki niezagrażające życiu lub zdrowiu
Jeśli potrzebujesz szybkiej pomocy w przypadku niezagrażającym zdrowiu, możesz zadzwonić do swojej przychodni. W trakcie rozmowy wybierz opcję „spoedgeval„. Lekarz rodzinny udziela szybkiej pomocy w godzinach przyjęć przychodni.
Poza godzinami przyjęć lekarza rodzinnego dyżuruje tzw. huisartsenpost. Możesz się z nimi skontaktować w celu otrzymania szybkiej pomocy przez telefon lub na miejscu. Najbliższe huisartsenpost znajdziesz wpisując w google „huisartsenpost”. Pomoc przez huisartsenpost jest w pełni refundowana. Nie musisz płacić też eigen risico.
Możesz również udać się na izbę przyjęć (spoedeisende hulp) w szpitalu. Niestety tutaj za pomoc zapłacisz eigen risico.
Numer alarmowy 112 – nagłe przypadki zagrażające życiu i zdrowiu
W razie sytuacji zagrażającej życiu lub zdrowiu, takich jak przestępstwo, wypadek, pożar czy zawał serca, zadzwoń na numer alarmowy 112.
Powyższe informacje o tym, jak wygląda służba zdrowia znajdziesz również w następującej infografice. Wiedza o tym, jak wygląda służba zdrowia w Holandii uchroni cię od niespodziewanych kosztów pomocy medycznej. Przed wizytą u lekarza, w szpitalu czy w aptece, upewnij się, czy dana usługa jest refundowana przez twoje ubezpieczenie zdrowotne. W razie jakichkolwiek pytań lub potrzebie pomocy w znalezieniu specjalisty skontaktuj się z twoim ubezpieczycielem.